BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Türk: Gerçek barış müzakerelerine başlamanın zamanı gelmiştir

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, 26 Mayıs 2025 tarihinde yaptığı bir açıklamada, hafta sonu çoğunlukla Rus Silahlı Kuvvetleri tarafından düzenlenen saldırılarda onlarca sivilin öldürülmesi ve yaralanmasının, Ukrayna'daki çatışmanın acilen sona erdirilmesi ve uluslararası hukuk doğrultusunda kalıcı bir barışın sağlanması için gerekli adımların atılması ihtiyacının altını çizdi.

"GERÇEK BARIŞ MÜZAKERELERİNE BAŞLAMANIN ZAMANI GELMİŞTİR"

BM resmî sayfasında yayınlanan açıklamada, cuma gününden bu yana Rusya'nın rekor sayıda uzun menzilli füze ve insansız hava aracıyla gece boyunca düzenlediği saldırıların Ukrayna genelinde sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden olduğu vurgulandı. Ukrayna'daki BM İnsan Hakları İzleme Misyonu (HRMMU) tarafından toplanan bilgilere göre, üçü çocuk olmak üzere en az 14 sivilin öldüğü ve 11'i çocuk olmak üzere 88 sivilin de yaralandığı kaydedildi.

Türk, yaptığı açıklamada “Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline son vermenin, her gün yaşanan ölüm ve yıkımı durduracak kapsamlı bir ateşkes taahhüdünde bulunmanın, bunu uygulamanın ve uluslararası hukuka saygı temelinde gerçek barış müzakerelerine başlamanın zamanı gelmiştir.” ifadelerini kullandı.

İNSAN HAKLARINI ÖNCELEMEK ŞARTTIR

Sürdürülebilir bir çözüme ulaşmak için insanları ve onların insan haklarını öncelemenin şart olduğunu vurgulayan Türk, "Yüksek Komiser, savaş esirleri, sivil tutuklular, sınır dışı edilen ve zorla nakledilen çocuklar, yerlerinden edilenler ve Ukrayna'nın işgal altındaki topraklarında yaşayanlar da dâhil olmak üzere çatışmadan en çok etkilenenlerin ihtiyaçları ve hakları, barış tartışmalarının merkezinde yer almalıdır” dedi.

Son günlerde her iki taraftan 880 savaş esirinin ve 120 sivilin takas edildiğini anımsatan Türk, sivillerin çoğunun tutuklu olduğunun anlaşıldığını ancak takasa dahil olan kişilerle ilgili ayrıntıların henüz mevcut olmadığını kaydetti. Açıklamasında “Pek çok aile artık rahat bir nefes alabilir çünkü sevdikleri nihayet evlerine döndü. Ancak aynı zamanda başka aileler de Ukrayna'nın dört bir yanındaki toplulukları saldırıya uğradığı için yakınlarını ve evlerini kaybetti” ifadelerini kullandı.

Yüksek Komiser, devam eden çatışmaların ortasında bile özgürlüklerinden mahrum bırakılan insanların korunması gerektiğinin altını çizdi. Yargısız infazlar, işkence ve mahkumlara yönelik her türlü insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele her ne koşulda olursa olsun yasaktır ve derhal durdurulması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, sivil tutukluların gözaltında tutulmalarını gerektiren yasal sebep ortadan kalkar kalkmaz serbest bırakılmaları ve geri gönderilmeye karşı korunmalarının sağlanması gerektiğini belirtti.

BM'nin açıklamasına göre, savaş esirlerinin ve sivil tutukluların korunmasını güçlendirecek pratik tedbirler arasında; aileleriyle düzenli olarak haberleşmelerinin sağlanması, savaş esirlerini ziyaret etmek ve sağlık durumlarını değerlendirmek üzere Karma Tıbbi Komisyonlar kurulması ve BM İnsan Hakları Ofisi de dahil olmak üzere bağımsız gözlemcilerin gözaltı ve tutuklama yerlerine erişiminin sağlanması ve iyileştirilmesinin yer alıyor.