Çer-Kad'dan 1944 Sürgünü açıklaması: Çerkesler, Kırım Tatarlarıyla yan yana

Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti Derneği (Çer-Kad) tarafından, Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 81. yıl dönümüne ilişkin, Kırım Tatar halkının acısını paylaşan bir mesaj paylaşıldı.

Derneğin, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü anma mesajında şu ifadelere yer verildi:

"Kırım Tatar Sürgünü'nün 81. yıl dönümünde, tarihin en acı ve unutulmaz sayfalarından birini bir kez daha yüreğimizde hissediyoruz.

18 Mayıs 1944'te, Kırım Tatar halkı, bir gecede evlerinden zorla koparılarak vagonlara dolduruldu ve insanlık dışı koşullarda sürgüne gönderildi. Binlerce can bu acı yolculukta hayatını kaybetti, aileler dağıldı, yuvalar parçalandı.

Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti Derneği olarak, sürgünün acısını, yurdunu terk etmek zorunda kalan halkların hafızasında taşıyan bir toplum olarak derinden hissediyoruz. Tarihin bu karanlık sayfasını unutmamak ve unutturmamak, geleceğe olan sorumluluğumuzdur.

Bugün, Kırım Tatarlarının yaşadığı acıları paylaşıyor, sürgün yollarında ve sürgünde hayatını kaybeden tüm canları saygı ve rahmetle anıyoruz. Bu trajedilerin tekrar yaşanmaması için birlik, dayanışma ve hafıza mücadelesinde yan yana duruyoruz."

18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere yarımadadaki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi.

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuldu. O döneme değin gerçekleşen vatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan bölgesinde kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.

2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de Kanada parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu) ve 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.