Drau Faciası, 80. yılında çeşitli etkinliklerle anıldı

1945 yılında Avusturya'nın Drau Irmağı kıyısında yaşanan ve on binlerce sivilin trajik şekilde hayatını kaybettiği Drau Faciası 80. yılında da unutulmadı. Facia bu sene Kafkas Vakfı öncülüğünde tertip edilen türlü etkinliklerle yeniden yad edildi. Türkiye Ulusal Ajansı destekli “Kafkasya Hafızası: Avrupa Tren Macerası” Ka155 Gençlik projesi kapsamında düzenlenen programlar Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) destekleriyle devam etti.

DRAU IRMAĞI KIYISINDA HAYATINI KAYBEDENLER ANILDI

Etkinlik serisi ilk olarak 30 genç katılımcının "Avrupa Tren Macerası" ile başladı. Program boyunca katılımcılar Drau Faciası'nı gündeme getirdi. 28 Mayıs 2025 taihinde Avusturya'nın Drau Irmağı kıyısındaki Irschen köyünde yürüyüş yapıldı. Ayrıca Drau Faciası kuranları için anıta çelenk bırakıldı ve dualar edildi. 29 Mayıs tarihinde ise Viyana Yunus Emre Enstitüsünde (YEE) "Kafkasyalıların Dramı: 1945 Drau Faciası" belgeselinin galası icra edildi. Türkiye'nin Viyana Büyükelçisi Gürsel Dönmez, YTB Kültürel ve Sosyal İlişkiler Dairesi Başkanı Zülgaip Akkuş, Yunus Emre Enstitüsü Viyana Şubesi Müdürü Halil İbrahim Doğan ve çok sayıda akademisyen ile kanaat önderinin katılımıyla gerçekleşen gala izleyenleri derinden etkiledi.

DRAU FACİASI PANELDE YENİDEN GÜNDEME GETİRİLDİ

Etkinlik serisi İstanbul’da Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin ev sahipliğinde 30 Mayıs'ta panel ile son buldu. Prof. Dr. Fethi Güngör’ün moderatörlüğünü üstlendiği panelde Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Tavkul ve Araştırmacı-Yazar Cem Kumuk konuşmacı olarak yer aldı. Ayrıca belgesel gösteriminin yapıldığı programda Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı konuşma yaptı.

"DRAU BATININ GÖRMEZDEN GELDİĞİ BİR TRAJEDİDİR"

Kırım Tatarı olan Tarihçi Ortaylı konuşmasında şunları dile getirdi:

“İkinci Dünya Savaşı'nda milyonlarca insan esir düştü. Sovyetler Birliği Cenevre Sözleşmesi’ni imzalamadığı için esirlere muamele Batı’daki gibi olmadı. Bir İngiliz ya da Fransız askeri esir kampında spor yapabilir, kitap yazabilirken; Sovyet esir kamplarında ölüm, açlık ve işkence hakimdi. Bu koşullarda esir düşen Kafkasyalı askerler ve sivil halk için facia kaçınılmaz oldu.

Bu insanlar, Almanların tahliyesi sırasında dağlara sığınıp kaçmaya çalıştılar. Ancak yaşlı kadınlar, çocuklar, savunmasız siviller yok edildi. Drau, sadece bir toplu ölüm değil; aynı zamanda Batı’nın görmezden geldiği bir trajedidir.

Bugün burada yapılan törenlerde devlet temsilcilerinin bulunması önemlidir. Çünkü milletler, ancak hafızalarına sahip çıkarak saygı görür. Unutulmamalı ki bizim tarihimiz var, bu tarih sahip çıkıldıkça anlam kazanır.”

"DRAU'DA YAŞANANLAR YALNIZCA GEÇMŞİN DEĞİL, BUGÜNÜN DE MESELESİ"

Galada konuşma yapan Kafkas Vakfı Başkanı Veysel Arıhan ise şunları kaydetti:

“Bu belgesel sadece bir tarih anlatısı değil; unutturulmak istenen bir hakikatin, 80 yıl gecikmiş bir adaletin haykırışıdır. Bugün burada bulunan her biriniz, bu sesi çoğaltan, bu hafızayı taşıyan kıymetli tanıklarsınız. Drau’da yaşananları yalnızca geçmişin değil, bugünün de meselesi olarak görüyoruz. Çünkü biliyoruz ki hafızasını yitiren toplumlar adalet duygusunu da kaybeder."

DRAU FACİASI TÜRKİYE'DE İLK KEZ NEŞE SARISOY KARATAY VE ZAFER KARATAY YÖNETMENLİĞİNDE EKRANLARA GELDİ

Drau Faciası, Türkiye’nin gündemine ilk defa 2006 yılında TRT’nin kanallarında bir çok defa yayınlanan tanınmış Yönetmen Neşe Sarısoy Karatay’ın hazırladığı "Gamalı Haç İle Kızıl Yılıdız Arasında Türkler" belgeseli ile gelmişti. Neşe Sarısoy Karatay belgeselinde olayların yaşandığı Avusturya’daki Irschen kasabası ve Drau nehri boyunda facianın tanıklarıyla röportaj yapmış, bu faciadan kurtulanlarla Almanya, ABD ve Türkiye'de konuşmuş onların anlattıklarını ekrana getirmişti.

Yapımcı-Yönetmen Zafer Karatay’ın danışmanlık yaptığı "Gamalı Haç ile Kızıl Yıldız Arasındaki Türkler" belgeselinin metin yazarlığını da yapan yönetmen Neşe Sarısoy Karatay, belgeselin metinlerini dönem tanıklarının anlattıklarını geniş olarak içine aldığı "Gamalı Haç ile Kızıl Yıldız Arasında Türkler" adlı kitabında neşretmişti.