Putin’den WhatsApp’a yasak: Dijital sansür derinleşiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hükûmetine Whatsapp gibi sözde “dost olmayan ülkeler”den gelen yabancı mesajlaşma uygulamaları ve yazılımlarını hedef alan yeni kısıtlamalar geliştirme talimatı verdi. Konuyla ilgili bilgi Ukrayna Dış İstihbarat Servisi tarafından 20 Temmuz 2025 tarihinde verildi.

Kremlin idaresi tarafından bu hafta başında yayınlanan Putin'in talimatı, Rusya'da yabancı menşeli iletişim hizmetleri ve yazılımlarının kullanımının sınırlandırılmasını öngörüyor.

Bu hareket, Moskova'nın düşman olarak gördüğü ülkelerin teknolojilerine olan bağımlılığı azaltmaya yönelik daha geniş çaplı bir girişimin parçası olarak kaydediliyor.

WHATSAPP YASAKLANIYOR, YERİNE CASUS YAZILIMI MI GELİYOR

Ukrayna Dış İstihbarat Servisi’ne göre; Meta kuruluşuna ait mesajlaşma uygulaması WhatsApp, engellenmesi muhtemel hedefler arasında yer alıyor.

İstihbaratın açıklamasında, “(Rus) yetkililer, merkezî dijital gözetim sistemine yeni bir unsur eklediler: “Vkontake’in (VK) geliştirdiği Max mesajlaşma uygulaması.” denildi. Açıklamaya göre tüm Rus yetkililere, kullanıcının cihazındaki mikrofon, kamera, kişiler, konum ve dosyalara tam erişim sağladığı bildirilen Max uygulamasına geçmeleri emredildi.

Veriler otomatik olarak Vkontake (VK) ile bağlantılı sunuculara aktarılıyor. VK ise, 2006 yılında Durov tarafından kurulan ve şu anda fiilen Rus yetkililer tarafından kontrol edilen popüler bir Rus sosyal ağı.

FACEBOOK VE INSTAGRAM YASAKLANMIŞTI

Meta’nın Facebook ve Instagram sosyal medya platformları, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana sürdürdüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırılarından bu yana ülkede yasaklı durumda bulunuyor. Öte yanan Meta tarafından konu ile ilgili açıklama yapılmadığı biliniyor.

“AŞIRILIK YANLILARINA” PARA CEZASI

Bununla birlikte Kremlin hükûmeti, “aşırılık yanlısı” olarak tanımladığı içerikleri çevrim içi olarak arayan kişilere 5 bin rubleye (yaklaşık 55 euro) kadar para cezası verilmesini öngören kapsamlı yasal değişiklikleri de onayladı. Bu içerikler sadece Instagram ve Facebook’u değil, birçok muhalefet liderini ve aktivisti de kapsıyor.

Bir diğer mesajlaşma uygulaması olan Telegram mesajlaşma uygulamasının akıbeti ise belirsizliğini koruyor. Rus asıllı iş adamı Pavel Durov tarafından kurulan Telegram, iddia eden araştırmalara rağmen, Rus yetkililerle veya istihbarat servisleriyle herhangi bir bağlantısı olduğunu reddediyor.