Eğitim Haberleri - Son Dakika Eğitim Haber Güncel Gelişmeler

10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü: Rus işgali altındaki Kırım’da ihlaller derinleşiyor

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu tarafından 10 Aralık 1948 tarihinde, dünyada acı tecrübelere sahne olan insan haklarının ağır ihlallerine ve soykırım fiillerine dikkat çekmek için İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kabul edildi. Bu tarihten itibaren 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü, tüm dünyada insan onurunun ve temel özgürlüklerin önemini hatırlatan bir tarih olarak kaydediliyor. Ancak yaklaşık 12 yıldır Rus işgali altında bulunan Kırım’da bu gün, insan hakları ihlallerinin kesintisiz sürdüğü karanlık bir tabloyu gözler önüne seriyor. Kırım, Rus işgalinin başladığı Mart 2014’ten itibaren sistematik baskıların, zorla kaybetmelerin, hukuksuz tutuklamaların ve işkencenin yoğun yaşandığı bir bölgeye dönüştü. İşgalci yönetimin baskı ve zulüm uygulamalarından en çok etkilenen topluluk ise yarımadanın yerli halkı olan Kırım Tatarları oldu. İşgalin hemen ardından Rusya, Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov ve KTMM Başkan yardımcıları dahil olmak üzere siyasi ve manevi önderlerin Kırım’a girişini yasakladı, birçok isim hakkında uydurma suçlamalarla açıldı. Kırım’daki bağımsız medya tamamen susturuldu; ATR televizyon kanalı ve Kırım Haber Ajansı (QHA) kapatıldı. Nisan 2016’da ise Kırım Tatarlarının en üst temsil organı olan Kırım Tatar Milli Meclisi resmen yasaklandı. RUSYA EN AZ 176 KIRIM TATARINI HAKSIZ YERE ALIKOYUYOR İnsan hakları savunucularının aktardığı verilere göre Rusya’nın kontrolündeki cezaevlerinde 176’sı Kırım Tatarı olmak üzere toplam 316 Kırımlı siyasi tutsak bulunuyor. Tutuklular arasında kadınlar, gençler, yaşlılar ve engelliler de yer alıyor. Kırım Tatar Kaynak Merkezinin verilerine göre, 2017-2025 yılları arasında işgal altındaki Kırım’da 10 binden fazla insan hakları ihlali kaydedildi; bunların 6 binden fazlası Kırım Tatarlarına karşı işlendi. İşgalden bu yana 44 kişi kaçırıldı, bunlardan 6’sı ölü bulundu, 15’inin akıbeti hâlâ bilinmiyor. Kaybolanlar arasında Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu üyesi Ervin İbragimov da bulunuyor. KIRIM TATARLARINI SAVUNAN AVUKATLAR HEDEF ALINIYOR İşgalci yönetimin baskılarına maruz kalan Ukrain ve Kırım Tatar siyasi tutsakları savunan avukatlar da sistematik baskıya uğruyor. Avukatlar Emil Kurbedinov ve Edem Semedlayev haklarında açılan idari davalar çerçevesinde hapis cezası aldı.; Lilya Gemeci, Rüstem Kamilev, Nazim Şeymambetov ve Aleksey Ladin olmak üzere 4 Kırımlı avukatının lisansı iptal edildi. Kırım'daki baskıları dünyaya duyuran insan hakları savunucusu ve yurttaş gazeteci Lutfiye Zudiyeva “yabancı ajan” ilan edildi. RUSYA EĞİTİM SİSTEMİNİ BİR PROPAGANDA ARACI OLARAK KULLANIYOR, KIRIM TATARLARININ KÜLTÜREL MİRASINI YOK EDİYOR Eğitim alanında da baskılar derinleşti. İşgal öncesi Kırım Tatarca eğitim veren 15 milli okulun tamamı statüsünü kaybetti. Rusya, eğitim sistemini çocukların milli kimliğini silmek ve genç nesli propaganda ile yönlendirmek için bir araca dönüştürdü. Kırım Tatar kültürel mirası da hedef alındı. Kırım Tatar mimarisinin dünyadaki tek örneği olan Hansaray, “restorasyon” gerekçesiyle ağır tahribata uğratıldı. UNESCO’nun tüm girişimlerine rağmen süreç durdurulamadı. Bunun dışında 2014’ten bu yana Rus işgali altındaki Kırım’da onlarca tarihi ve kültürel miras alanı tahrip edildi, binlerce tarihi eseri kaçırıldı. Son 12 yılda yarımadaya bir milyondan fazla Rus yerleştirilerek Kırım’ın demografik yapısı kökten değiştirildi. Aynı dönemde on binlerce Kırım Tatarı, baskılar nedeniyle yurtlarını terk etmek zorunda kaldı. 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü, Kırım’daki sistematik ihlallerin uluslararası toplum tarafından yeniden hatırlanması açısından kritik bir önem taşıyor. Kırımlı siyasi tutsakların serbest bırakılması, kaybedilen kişilerin akıbetinin açıklanması ve yerli halkın temel haklarının korunması için uluslararası baskının artırılması gerekiyor.

Kırım’da Max baskısı: Ailelere ve öğretmenlere Rus casus mesajlaşma uygulaması dayatılıyor

İşgal altındaki Kırım’da okul yönetimlerinin, velileri ve eğitim çalışanlarını Rusya’ya ait devlet kontrolündeki mesajlaşma uygulaması Max’i kullanmaya zorladığı bildirildi. ZMINA İnsan Hakları Merkezi, bölgedeki kendi kaynaklarına dayandırdığı haberinde, uygulamayı kullanmayı reddeden veliler ve öğretmenlerin ciddi baskı gördüğünü aktardı. Yerel kaynaklara göre özellikle Akyar’da (Sivastopol) Max uygulamasının yüklü olmaması, öğretmenlere yönelik baskıya, işten çıkarma tehditlerine ve çocukların okuldan uzaklaştırılması yönünde uyarılara neden oluyor. Bazı okullarda öğrencilerin ve velilerin telefonlarının okula girişte kontrol edildiği de belirtiliyor. Sadece Rusya ve Belarus SIM kartlarıyla aktif hale getirilebilen Max’teki tüm yazışmaların Rus özel servisleri tarafından takip edilebildiğine dikkat çekiliyor. Bu durum, kullanıcılar için ciddi mahremiyet ve güvenlik riskleri doğuruyor. Her ne kadar Rus mevzuatında okulların bu uygulamayı zorunlu kılmasına dair bir hüküm bulunmasa da, işgal yönetimi eğitim kurumlarına tüm veli ve personel iletişim gruplarının Max’e taşınması yönünde baskı uyguluyor. Böylece okullar ile aileler arasındaki iletişim kanalları fiilen tek bir Rus devlet uygulamasıyla sınırlandırılıyor.

Kazakistan ve Estonya arasında değeri 517 milyon doların üzerinde ticarî anlaşma

Kazakistan-Estonya İş Forumu, 18 Kasım 2025 tarihinde Astana’da düzenlendi. Forumda iki ülke arasındaki ekonomik iş birliklerinin ve stratejik ortaklığın geliştirilmesine yönelik mevcut durumlar ele alındı. Kazakistan ve Estonya iş çevrelerinin bir araya geldiği forumun, ticaret ve yatırım alanlarında iki ülke arasındaki iş birliğini kuvvetlendireceğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Tokayev; ulaşım lojistik, dijitalleşme, tarım, sanayi, finans ve eğitim sektörlerinde, iki ülkenin iş birliği adına ortak fayda ekseninde büyüme potansiyelinin bulunduğunu belirtti. 517 MİLYON DOLARIN ÜZERİNDE 11 TİCARİ ANLAŞMA İMZALANDI Kazakistan Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Tokayev, Kazakistan’daki Eston şirketlerin genişlemesi için kapsamlı destek sağlamaya hazır olduğunu kaydetti. Estonya Cumhurbaşkanı Alar Karis’in de konuşma yaptığı forumda, Kazak ve Eston şirketler arasında değeri 517 milyon doları aşan 11 ticari anlaşma imzalandı.

Harkiv’de 38 yeraltı okulu inşa ediliyor

Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanı Oksen Lisovıy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Harkiv ve çevresinde Ukrayna hükûmetinin “Offline Okul” projesi çerçevesinde 38 yeraltı okulunun inşasının sürdüğünü duyurdu. Lisoviy, ayrıca 7 yeni projenin de uluslararası destekle hayata geçirildiğini belirtti. Sosyal medya üzerinden açıklama yapan bakan, “Geçtiğimiz hafta, şu anda en fazla yeraltı okulunun inşa edildiği Harkiv bölgesini ziyaret ettim.” ifadelerini kullandı. İNŞAAT ÇALIŞMALARI ZOR KOŞULLARDA DEVAM EDİYOR Bölgede süren saldırılara rağmen çalışmaların gece gündüz devam ettiğini belirten bakan, “Ekipler bazen elektriksiz, iletişimsiz kalıyor ama işlerini bırakmıyorlar. Çocukların güvenli ortamlarda eğitime dönmesi için var güçleriyle çalışıyorlar.” dedi. Bakan, iki gün içinde 21 okul inşaat sahasını gezdiğini, bu okullardan beşinde eğitimin şimdiden başladığını kaydetti. “HER ÇOCUK GÜVENLİ BİR OKULDA EĞİTİM ALMALI” Lisovıy, yeraltı okullarının Ukrayna hükûmetinin “Offline Okul” adlı kapsamlı programının bir parçası olduğunu aktararak, “Bu okullar, savaş koşullarında bile yüz yüze eğitimi mümkün kılıyor. Her çocuk, güvenli sınıflarda, akranlarıyla birlikte öğrenme hakkına sahip.” ifadelerini kullandı. Bakan, programın önümüzdeki yıl daha fazla bölgeye genişletileceğini, bütçe planlamasının da bu hedef doğrultusunda yapılacağını söyledi.

Azerbaycanlı öğrenciler yükseköğrenim için Ukrayna'yı tercih ediyor

İşgalci Rusya'nın topyekûn saldırı ve işgal girişimine rağmen eğitimlerine güçlü bir şekilde devam eden Ukrayna, yurt dışından gelen öğrencilere kapılarını açıyor. Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanlığının verilerine göre Azerbaycan'dan gelen öğrenci sayısı ise oldukça yüksek. Ukrayna'nın Bakü Büyükelçisi Yuriy Hüsyev, söz konusu verileri gündeme taşıyarak Çin'den sonra 5 bin 17 sayısıyla Ukrayna'da en çok yükseköğrenim gören öğrencilerin Azerbaycan'dan geldiğini bildirdi. Büyükelçi Hüsyev sosyal medya hesabından, yükseköğrenim eğitimi için Ukrayna'yı tercih eden Azerbaycanlı öğrencileri tebrik etti. Bakü Büyükelçisi Yuriy Hüsyev, Study in Ukraine kapsamında eğitimci Olena Şapovalova ile iki ülke arasındaki eğitim bağlarını genişletme planlarına devam ettiklerini kaydetti. TÜRKİYE’DEN 636 ÖĞRENCİ UKRAYNA’DA Büyükelçi Hüsyev’in paylaştığı verilere göre, Azerbaycan’dan sonra Gürcistan, Hindistan ve Fas Ukrayna’ya en çok öğrenci gönderen ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’den ise 636 öğrenci Ukrayna üniversitelerinde yükseköğrenim görüyor.

Türkiye’de Azerbaycan Türkçesi kurslarının ilk grubu mezun oldu

Türkiye’deki Azerbaycan Kültür Merkezinin girişimiyle Ankara Gazi Üniversitesi bünyesinde kurulan Azerbaycan Türkçesi Eğitim Ocağı’nda düzenlenen ilk kurs programı tamamlandı. Altı ay süren eğitim sonucunda 32 kursiyer başarıyla mezun oldu. Etkinliğin açılışında konuşan Azerbaycan Kültür Merkezi Başkanı Samir Abbasov, Azerbaycan-Türkiye kardeşliğinin önemine dikkat çekerek, “Kurslarımız yoğun ilgi gördü. Gelecek dönemde yalnızca başlangıç değil, ileri seviyelerde de Azerbaycan Türkçesi kursları açılacak” dedi. Abbasov ayrıca kursiyerlere eğitim materyalleri sağlandığını ve Azerbaycan edebiyatına dair bir kütüphane oluşturulduğunu kaydetti. Gazi Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Bülent Aksoy ise kursları, “Türkiye’de ilk kez bu denli yüksek düzeyde organize edilen bir girişim” sözleriyle değerlendirerek, Azerbaycan dilinin sistemli biçimde öğretilmesini memnuniyetle karşıladığını belirtti. Kursları yürüten öğretim görevlisi Dr. Şehla İbişova, programın büyük ilgi gördüğünü ve ilerleyen dönemlerde farklı seviyelerde kursların açılacağını ifade etti. Katılımcılar, eğitim süresince yalnızca Azerbaycan Türkçesini değil; aynı zamanda Azerbaycan edebiyatı ve kültürü hakkında da bilgi edindiler. Derslerde bilgi teknolojilerinden yararlanıldı, film gösterimleri ve tartışmalar yapıldı.

Özbekistan’dan tarihî eğitim reformu: 220 milyon dolarlık proje başlıyor

Özbekistan, İslam Kalkınma Bankası (IsDB) ve UNICEF iş birliğiyle ülke tarihinin en büyük eğitim yatırımını hayata geçiriyor. 220 milyon dolarlık SmartED Projesi, erken çocukluk eğitiminden müfredat reformuna uzanan kapsamlı dönüşümleri içeriyor. Özbekistan hükûmeti, İslam Kalkınma Bankası ve UNICEF arasında kurulan stratejik ortaklık, milyonlarca dolarlık yatırımla ülkenin eğitim sistemini modernize etmeyi hedefliyor. İLK YAPAY ZEKÂ DESTEKLİ STÜDYO TAŞKENT’TE İş birliğinin öncüsü olan “Nitelikli Erken Çocukluk Eğitimine Erişimin Artırılması Projesi”; 2,3 milyon dolarlık fonla yürütülüyor. Proje kapsamında 11 bölgesel eğitim merkezi kurulurken, Taşkent’te ülkenin ilk yapay zekâ destekli multimedya stüdyosu faaliyete geçiyor. Ayrıca, öğretmenler için hem hizmet öncesi hem de hizmet içi yeni eğitim programları geliştiriliyor. 220 MİLYON DOLARLIK SMARTED PROJESİ Ortaklığın en büyük adımı olan SmartED Projesi, toplam 220 milyon dolar yatırım hacmiyle Özbekistan eğitim tarihinin en kapsamlı girişimi konumunda. Proje; kapsayıcı eğitim modellerinin pilot uygulamaları, ulusal müfredat ve ölçme-değerlendirme sistemlerinin modernizasyonu ve kalite güvence mekanizmalarının güçlendirilmesini içeriyor. Bu kapsamda, Özbekistan Eğitim Bakanlığı (MoPSE) ile UNICEF arasında 19,2 milyon dolarlık iki anlaşma imzalandı. “HEM ZAMANINDA HEM DE STRATEJİK BİR YATIRIM” UNICEF Özbekistan Temsilcisi Regina Castillo, yatırımların önemine vurgu yaparak şunları söyledi: İslam Kalkınma Bankasının eğitime yaptığı yatırım hem zamanında hem de stratejik bir adımdır. Okul öncesi eğitim yüksek getiriler sağlar; müfredat reformları ise dirençli ve çağın ihtiyaçlarına uygun bir eğitim sistemi oluşturmak için temeldir. 5 MİLYAR DOLARI AŞAN ORTAK PROJE PORTFÖYÜ IsDB ile Özbekistan arasındaki ortak proje portföyü 5 milyar doları aşmış durumda. Ulaştırma, altyapı, enerji, sağlık ve eğitim gibi alanları kapsayan yatırımların yüzde 40’tan fazlası özel sektöre yönlendiriliyor. Uzmanlara göre, bu kapsamlı eğitim reformları sadece Özbekistan’ın beşerî sermayesini güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda küresel öğrenme krizine karşı bölgesel bir model oluşturacak.

Emine Erdoğan: Dünyanın tüm çocuklarına aydınlık bir gelecek borçluyuz

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, bu sene “Dünyayı Şekillendiren Eğitim” temasıyla beşinci kez düzenlenen Ukrayna Lider Eşleri Zirvesi’ne gönderdiği bir video mesaj ile katıldı. Emine Erdoğan video mesajında şu ifadelere yer verdi: İnsanların savaşla, zulümle, açlıkla boğuştuğu, dünya yetim nüfusunun ve mülteci sayılarının hızla arttığı; doğal kaynakların tükendiği ve iyi haberler almaya hasret kaldığımız dünyamızda, insanlığı yeniden ayağa kaldıracak yegane güç eğitimdir. Bu öyle bir eğitim olmalıdır ki, genç zihinleri etik filtrelerden geçmemiş bilginin yığılacağı ambarlar olarak görmesin. Bilakis insanı bir cevher gibi işlesin, potansiyelinin zirvesine taşısın. Ukrayna'nın, Gazze'nin, Suriye'nin, Afrika'nın ve dünyanın tüm çocuklarına umutla bakabildikleri aydınlık bir gelecek borçluyuz. Türkiye olarak küresel markamız haline gelen Türkiye Maarif Vakfımız ile dünya genelinde 55 ülkeye adil, kucaklayıcı ve barışçıl bir eğitim götürüyoruz. Çünkü meydeleri nesiller boyunca toplanacak bir dönüşümü ancak böyle başlatabiliriz.

Kırım’da Rus seferberliği çocukların eğitimini vurdu: Okul servisleri şoförsüz kaldı

Cephede verdiği ağır kayıpları gizlemek için Rusya’nın dayattığı zorla seferberlik, işgal altındaki Kırım’da birçok alanda sivillerin hayatını da karartıyor. Bunlardan biri de çocukların eğitimi hakkı. İşgal yönetimi, erkekleri zorla cepheye sürerek okul servislerinde ciddi bir şoför açığına neden oldu. Bunun sonucunda yarımadadaki çocuklar okula gitmekte büyük zorluk çekiyor. Ukrayna Ulusal Direniş Merkezinin verilerine göre, 547 okul servisinin yalnızca yarısında şoför bulunabiliyor. İşgal yönetiminin çok sayıda erkeği cepheye göndermesi nedeniyle birçok servis şoförü işini bırakmak zorunda kaldı. Bu durum özellikle kırsal bölgelerde öğrencilerin okula ulaşmasını imkânsız hale getiriyor. Ayrıca servis şoförü eksikliğinin yanı sıra servislerin büyük bir kısmının arızalı olduğu ve bakımının yapılmadığı kaydedildi. Ukrayna Ulusal Direniş Merkezinin aktivistleri, bu nedenle yolculukların hem aksadığını hem de öğrenciler için tehlikeli hale geldiğini vurguladı.

#Eğitim