Kırım Haberleri - Son Dakika Kırım Haber Güncel Gelişmeler

BM’den Kırım’daki avukatlara yönelik baskılara tepki: Sistematik sindirme giderek artıyor

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Savunucuları Özel Raportörü Mary Lawlor, Rus işgali altındaki Kırım’da işgalci yönetimin baskılarına maruz kalan Ukrain ve Kırım Tatar siyasi tutsakları savunan avukatlara uygulanan baskıdan derin endişe duyduğunu açıkladı. Lawlor, bu eylemlerin işgal altındaki yarımadada insan hakları camiası üzerindeki sistematik baskının giderek arttığını gösterdiğini belirtti. BM Özel Raportörü Mary Lawlor, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Rus işgali altındaki Kırım’da Kırım Tatar avukatlar Emil Kurbedinov, Edem Semedlayev, Nazim Şeyhmambetov, Rüstem Kamilev ve Lilya Gemeci’nin ofislerinde aramalar yapıldığına dikkat çekerek Rus işgal güçlerinin arama sırasında gizli (müvekkil-avukat ayrıcalığı kapsamındaki) materyalleri incelediğini ve bir kısmına el koyduğunu kaydetti. Lawlor avukatların "terörizmle suçlandığını" ancak bu suçlamaların fiili gerekçelerinin bilinmediğini vurguladı. Söz konusu baskınların işgal altındaki Kırım'da insan hakları savunucularının haklarının sistematik olarak ihlal edilmesinin yeni bir göstergesi olduğu kanaatini taşıdığını belirten Özel Raportör, "Kırım'daki insan hakları savunucuları yıllardır artan bir baskıyla karşı karşıya. Onlara yönelik zulüm sona ermeli" diyerek, uluslararası toplumu işgal edilen yarımadadaki insan hakları durumunu yakından izlemeye davet etti. AVUKATLARIN OFİSİNE BASKIN Kremlin rejimi kontrolündeki sözde Aşırılıkla Mücadele Merkezi görevlileri 11 Aralık 2025 tarihinde avukatların ofisine baskın düzenledi. Açıklamaya göre baskın sırasında ofiste siyasi davalarda aktif rol alan avukat Edem Semedlâyev ve hukukçular Nazim Şeyhmambetov, Elvina Semedlâyeva, Rüstem Kamilev, Lilya Gemeci bulunuyordu. Baskın sırasında ofiste olmayan avukat Emil Kurbedinov’un ise içeri alınmadı. İşgal güçlerinin, Kırım Tatar avukatları “terör örgütü faaliyeti yürütmek”, “terörizme yardım etmek” ve “vergi kaçırmak” gibi suçlamalarla hedef aldığı bildirildi. BASKINI İŞ BİRLİKÇİ ŞAMBAZOV KOORDİNE ETTİ Baskının sözde Aşırılıkla Mücadele Merkezinin bölge şefi Ruslan Şambazov’un koordine ettiği bildirildi. İş birlikçi, vatan haini Şambazov'un Kırım'daki birçok aktivistin zulüm ve alıkonulmasında yer aldığını biliniyor. Ayrıca Şambazov, Kırım Tatarlarına karşı duyduğu aşırı nefretle tanınıyor. KIRIM TATARLARINI SAVUNAN AVUKATLAR HEDEF ALINIYOR Baskın, Kırım Tatar avukatlara yönelik yıllardır süren sistematik baskının devamı niteliği taşıyor. Kremlin rejimi kontrolündeki sözde Aşırılıkla Mücadele Merkezi görevlileri, ilk kez 2016 yılında avukatların ofisine zorla girmeye çalışmıştı. Bir yıl sonra aynı ekipler avukatların ofisine yeniden gelerek aynı gün Emil Kurbedinov’un evini de aramıştı. Ardından Kurbedinov, eski bir sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “aşırıcılık” suçlamasıyla 10 gün tutuklanmıştı. 2018 yılında Rus işgal güçleri, Kırım Dayanışması sivil teşkilatının toplantılarına iki kez baskın düzenledi ve avukatlar Gemeci, Semedlayev ve Kurbedinov’a “Rusya’ya karşı aşırılık yanlısı eylemler” düzenledikleri iddiasıyla resmî uyarılar verdi. Aynı yıl Kurbedinov yeniden alıkonuldu; bu kez daha önce ceza aldığı aynı paylaşımın farklı bir sosyal medyada yer alması nedeniyle cezalandırıldı. Öte yandan baskılar yalnızca adli yollarla sınırlı kalmadı. 2018 sonunda kimliği belirsiz bir kişi, avukatların ofisine demir boru ile saldırarak pencereleri kırdı. 2019’da ise Lilya Gemeci, Nazim Şeyhmambetov ve Rüstem Kamilev hakkında disiplin süreçleri başlatılmaya çalışıldı. Gemeci hakkında, Kırım Tatarlarının terör suçlamalarıyla toplu hâlde hedef alınmasına dair verdiği bir röportaj nedeniyle “meslek etiğini ihlal” iddiasıyla soruşturma başlatılma girişiminde bulunuldu. Ardından diğer Kırım Tatar avukatları; Edem Semedlayev, Nazim Şeyhmambetov, Ayder Azamatov ve Emine Avamileva gazetecilere açıklama yaptıkları ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle idari cezalara çarptırıldı. Kırım’daki baro ise avukatların bölgesel kaydını bilinçli olarak geciktirdi ve 2022 yazında Gemeci, Kamilev ve Şeyhmambetov’un avukatlık lisansları, kendilerine haber verilmeden ve savunma hakkı tanınmadan düşürdü. Avukatlar karara itiraz etmeye çalıştılar, ancak başarılı olamadılar.

İşgalciler, Kırım doğumlu Ukraynalı boksör Oleksandr Usık’ın mülküne el koydu

Savaş suçlusu Kremlin rejimi, "kamulaştırma" adı altında işgal altındaki Kırım'da Ukrayna devletine ve vatandaşlarına ait mülkleri gasbetmeyi sürdürüyor. Kırım’ın işgal yönetimi, Kırım doğumlu Ukraynalı ağır sıklet şampiyonu Oleksandr Usık’ın (Oleksandr Usyk) yanı sıra Rus işgalcilerce Ukrayna ile iş birliği yapmak ve Ukrayna Silahlı Kuvvetlerini desteklemekle suçlanan 84 diğer kişi ve tüzel kişinin mallarının “kamulaştırıldığını” duyurdu. Kırım’ın Kremlin kontrolündeki sözde Parlamento Başkanı Vladimir Konstantinov, bugün sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “kamulaştırılan” mülkler listesine 84 gerçek kişi ve tüzel kişinin mülkünüm daha eklendiğini duyurarak bu listede Ukraynalı boksör Oleksandr Usık’ın de yer aldığını belirtti. Konstantinov, Usık’ı “nazi ideolojisinin destekçisi” olmakla suçlayarak, “Usık Rusya’nın Ukayna’ya karşı yürüttüğü özel askeri operasyonu (Ukrayna'ya karşı açılan savaş) birçok kez kınadı ve Ukrayna ordusu için bağış topladı.” ifadelerini kullandı. İŞGALCİLER GASP ETTİKLERİ MÜLKLERİ SATIŞA ÇIKARIYOR Daha önce işgal altındaki Kırım’ın sözde başkanı Sergey Aksyonov, Ukrayna vatandaşlarına ait mülklerin “kamulaştırılmasından” elde edilen 6,9 milyar rubleyi yarımadadaki projelere aktardıklarını açıklamıştı. İşgal yönetiminin verilerine göre, yalnızca 2025’in ilk yarısında önceki yıllarda gasp edilen 25 mülk 2,2 milyar rubleden fazla bedelle satıldı. Rus işgal yönetimi sözde “kamulaştırma” uygulamasını bir baskı aracı olarak kullanıyor. Ukraynalı insan hakları örgütleri, söz konusu uygulamaların uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurguluyor. KırımSOS’un verilerine göre, son iki yılda yarımadada yaklaşık 3 bin 500 mülk yasa dışı biçimde “kamulaştırıldı”.

“Sen Ukrayna’dasın” Platformu artık Kırım Tatarca: İşgal altındaki Kırım’a güvenli bilgi erişimi

Rus işgali altındaki Kırım’da yaşayanlar, güvenlik ve hayati bilgilere artık yalnızca Ukraince değil, Kırım Tatarca da ulaşabilecek. Geçici olarak işgal altında bulunan Ukrayna bölgelerinde yaşayan Ukrayna vatandaşları için hazırlanan “Sen Ukrayna’dasın” platformu, Kırım Tatarca sürümünü hizmete açtı. Ukrayna Kültür ve Enformasyon Politikası Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Stratejik İletişim Merkezinin Dovidka.info ekibi tarafından, “Sarı Kurdele” direniş hareketiyle birlikte Ekim 2024 hayata geçirilen “Sen Ukrayna’dasın” platformu, işgal koşullarında Ukrayna kaynaklarına erişimin ciddi riskler taşıdığı bölgelerde yaşayanlara güvenli ve doğrulanmış bilgi sunmayı amaçlıyor. Platform, kullanıcıların hem bağlantıda kalmasını hem de güvenliğini sağlamaya yönelik çeşitli araçlar içeriyor. Bunlar arasında ücretsiz ve güvenli VPN ile tarayıcılar, arama ve sorgulamalar sırasında nasıl davranılması gerektiğine dair rehberler, zorla Rus pasaportu dayatmasına karşı bilgilendirme, ilk yardım ve dijital güvenlik tavsiyeleri, bilgi direnişine yönelik materyaller ile çocuklar ve yetişkinler için Ukraynaca dil kursları yer alıyor. Proje ekibinin verdiği bilgilere göre, bugüne kadar geçici olarak işgal altındaki bölgelerden 2 binden fazla kişi platform aracılığıyla ücretsiz ve güvenli VPN hizmetine bağlandı. Ayrıca 250’den fazla çocuk ve yetişkin Ukraynaca dil eğitimi almaya başladı. Başvuruların büyük bölümü Akmescit (Simferopol), Kezlev (Yevpatoriya) ve Kırım’daki diğer şehirlerden geldi. 15 Aralık itibarıyla platform, Ukraince ve Kırım Tatarca olmak üzere iki dilde hizmet vermeye başladı. Stratejik İletişim Merkezi Temsilcisi Mıkola Balaban, Rusya’nın işgal altındaki bölgelerde zorla pasaportlaştırma ve entegrasyon politikalarıyla insanların umutlarını kırmaya çalıştığını belirterek, “‘Sen Ukrayna’dasın’ platformu, Ukrayna’nın yanlarında olduğunu hatırlatmanın bir yoludur. Artık bu mesaj Kırım Tatarca da veriliyor; adresi Kırım, Ukrayna olan herkes için.” dedi.

Ukrayna, Kırım’daki eski çevre yetkilisini vatana ihanetten mahkûm etti

Ukrayna mahkemesi, Kırım Özerk Cumhuriyeti Devlet Çevre Denetleme Kurumunun eski Başkan Yardımcısını vatana ihanet suçundan gıyaben 14 yıl hapis cezasına mahkûm etti. Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar (Sivastopol) Savcılığı tarafından 15 Aralık’ta yapılan açıklamada, Rusya Kırım’ı işgal etmeden önce Kırım Özerk Cumhuriyeti Devlet Çevre Denetleme Kurumunun Başkan Yardımcılığı görevini yapan şahsın yarımada işgal edildikten sonra Ukrayna'ya ihanet ederek, işgal yönetimiyle iş birliği yaptığını ayrıca 2021 yılında sözde “Kırım Ekoloji Bakanı” görevine getirildiği belirtildi. Açıklamaya göre sanık, işgal makamları bünyesindeki görevi sırasında Rusya tarafından çeşitli takdir belgeleriyle ödüllendirildi; Rusya Ulaştırma Bakanlığından teşekkür belgesi aldı, “Kırım’ın Rusya ile sözde birleşmesinin beşinci yılı” madalyası ve “Doğa Koruma Alanında Üstün Hizmet” nişanı ile onurlandırıldı. Açıklamada, “Hükümlü, işgalci yönetimin yarımadadaki kurumlarının işlemesini sağlayarak, saldırgan devletin Ukrayna’ya karşı yürüttüğü yıkıcı faaliyetlere fiilen destek vermektedir” ifadelerine yer verildi.

İşgal altındaki Kırım’da akaryakıt krizi yeniden derinleşiyor

Rus işgali altındaki Kırım’da akaryakıt istasyonlarında benzin ve dizel yakıt sıkıntısı yeniden gündemin ilk sıralarına yükseldi. Ukrayna merkezli İşgal Araştırmaları Merkezi Başkanı Petro Andryuşçenko, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Rus işgal yönetiminin ekim ayında benzin satışına kota getirmesine rağmen, yarımadada yakıt tedarikinde yeniden aksaklıklar yaşandığını aktardı. Yerel medya kaynaklarına göre, birçok akaryakıt istasyonunda benzin ve dizel yakıt bulunmuyor. Rus yanlısı ForPost haber ajansına göre, özellikle Akmescit'te (Simferopol) durum daha da kritik. A-95 tipi benzin haftanın başından itibaren serbest satıştan kaldırıldı ve yalnızca kuponlar ile akaryakıt kartları üzerinden temin edilebiliyor. İşgal yönetimi ise aksaklıkların geçici olduğunu ve durumun yakın gelecekte istikrara kavuşacağını ileri sürdü. SİVİLLER İÇİN YAKIT KISITLANIYOR Daha önce yerel Telegram kanalı "Otpor" (Direniş), işgal yönetiminin sivil tedariki kısıtlayarak yakıta Rus askerî birimlerine öncelik verdiğini bildirmişti. Ayrıca yerel halk, yakıt kalitesinin düşük olduğunu ve park halindeki araçlardan benzin çalınmaya başladığını aktamıştı. Rus işgal yönetimi, 2 Ekim’de, Kırım’da benzin satışına yönelik yeni bir kısıtlama açıklamıştı. Buna göre, akaryakıt istasyonlarında artık bir kişiye günde en fazla 20 litre benzin satılmaya başlandı.

İşgal altındaki Kırım’daki Hansaray'ın sözde “restorasyonu” bir kez daha ertelendi

Rusya tarafından 2014 yılında işgal edilen Kırım’da, işgalci yönetim Bahçesaray’daki 500 yıllık Kırım Tatar mimarisi eseri Hansaray'da yürütülen sözde “restorasyon” çalışmalarının tamamlanma tarihini bir kez daha erteledi. Rusya yanlısı ForPost ajansının iddiasına göre, 2017’de başlatılan çalışmaların ancak 2027 yılının sonunda tamamlanması planlanıyor. TARİHÎ YAPILAR TEK TEK SÖKÜLÜYOR İşgal altındaki Kırım’daki sözde Rusya Federasyonu Kültür Bakan Yardımcısı Olga Vorobyova, projede yeniden değişiklikler yapıldığını açıkladı. Vorobyova, daha eski dönemlere ait kalıntıların ve 18. yüzyılda inşa edilen bir hamamın ortaya çıkarıldığını belirterek, bu nedenle “Ana Bina”, “Muhafız Bloğu”, “Han Mutfağı” ile “Bahçeler ve Park Yapıları”nda çalışmaların sürdüğünü söyledi. Söz konusu bölümlerdeki işlerin Aralık 2027’de tamamlanmasının planlandığı ileri sürdü. Daha önce işgal yönetiminin başındaki Sergey Aksyonov, restorasyon süresinin 1 Aralık 2026’ya kadar uzatılmasına ilişkin bir karar imzalamıştı.

DQTK Genel Sekreteri Bayar: Kırım Tatarları insanlığa iki büyük hediye verdi

Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) Genel Sekreteri Namık Kemal Bayar, Kırım Tatarlarının unutulmaz lideri Numan Çelebicihan'ın, 13 Aralık 1917 tarihinde Kırım Tatar Milli Kurultayına Kanun-ı Esasi'yi sunmasının 108. yılında bir mesaj yayımladı. Mesajında, Kırım Tatar halkının 1917 yılında insanlık tarihine iki büyük değer kazandırdığını kaydeden Namık Kemal Bayar, şu ifadelere yer verdi: "Biz Kırım Tatarları, 1917 yılının aralık ayında dünyaya ve insanlığa iki büyük hediye verdik. İlki Türk ve İslam aleminde ilk, dünya tarihinde ikinci olmak üzere kadınların seçme ve seçilme hakkını almaları. Millî parlamentomuz Kurultayımızda 5 kadın vekilimiz vardı ve Şefika Gaspıralı da bu parlamentonun başkan vekili idi. İkincisi ise Kurultayımızın kabul ettiği Anayasamızdır. Birleşmiş Milletlerin 1948'de kabul ettiği İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde yer alan hakların tamamının 1917 Anayasamızda yer almış olması Kırım Tatar halkının haklı bir gururu olduğu kadar temel insan haklarına ve köklü demokratik geleneklere bağlılığının bir ispatıdır. Hak, hukuk, adalet, demokrasi ve insan hakları konusunda Kırım Tatarlarından çok sonra tecrübe sahibi olabilmiş ve bugün dahi bunlardan nasibini almamış ulusların ve devletlerin Kırım'ı Rusya'ya terk etme niyetleri, bu köklü gelenek ve örfe sahip Kırım Tatar halkını yok oluşa sürüklemeleri affedilemez. 'Kırım'ı Rusya'ya terk edelim' teklifinde bulunan herkesin ancak ve ancak Kırım Tatar halkının katilleri muamelesi ve iddianamesi ile başbaşa kalacakları not edilmelidir. Bu vesile ile dünyaya ve insanlığa iki güzide ve eşsiz emsal hediye ettiğimiz 1. Kırım Tatar Millî Kurultayı günlerimiz ve bayramımız kutlu olsun. Kırım Tatar halkı sonsuza dek var olsun!"

Rusya, Kırım'da yürüttüğü tatbikatı baskı ve fişleme aracı olarak da kullanıyor

Ukrayna Millî Direniş Merkezi sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, işgal altındaki Kırım’ın Akmescit (Simferopol) kentinde 13 Aralık’ta gerçekleştirilen “Bars-Kırım” adlı tatbikatlara ilişkin değerlendirmesinde, söz konusu faaliyetlerin güvenlik gerekçesi altında cezai uygulamalara dönüştürüldüğünü açıkladı. Merkez açıklamada, tatbikatlar sırasında sivillere yönelik filtrasyon uygulamalarının hayata geçirildiği belirtildi. Buna göre, vatandaşların kimlik belgeleri, cep telefonları, iletişim listeleri, sosyal medya abonelikleri ve Ukrayna ana karasıyla olan bağlantılarının kontrol edildiği ifade edildi. Açıklamada ayrıca, bu sözde tatbikatların herhangi bir hukuki prosedür veya gerekçe sunulmadan veri toplama ve “güvenilmez kişiler” listeleri oluşturma amacıyla kullanıldığı vurgulandı. “KORKUTMA POLİTİKASI” DEĞERLENDİRMESİ Merkezin analistleri, bu uygulamaların sistematik bir korkutma politikası olduğuna dikkat çekerek, işgalcilerin tatbikat ile baskı arasındaki sınırı bilinçli şekilde ortadan kaldırdığını ve toplumun tam denetimin normal olduğu algısına alıştırılmaya çalışıldığını belirtti. “ÖZEL HAYAT ORTADAN KALKIYOR” Merkez, “güvenlik” söylemi altında yürütülen bu faaliyetlerle işgal yönetiminin gücünü sergilediğini ve geçici olarak işgal altında olan topraklarda özel hayatın fiilen ortadan kaldırıldığına dair açık bir mesaj verildiğini kaydetti.