Kırım Derneği Bursa Şubesi Başkanı Güneri: 1944’ü unutmadık, unutmayacağız, unutturmayacağız!
Bugün, Kırım Tatar halkının katil Josef Stalin rejimi tarafından, vatan Kırım’dan sürgün edilerek soykırıma uğramasının 81. yıl dönümü. 18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Josef Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkı öz vatanlarından koparıldı.
Kırım Derneği Bursa Şubesi Başkanı Yunus Güneri 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü anma vesilesiyle Kırım Haber Ajansına (QHA) bir mesaj verdi. Güneri cümlelerine, “18 Mayıs 1944 Sürgünü'nde Kırım'da bir Kırım Türkü kalmayacasına değin bir sürgün ve soykırım gerçekleşmiştir. Daha önceden listeleri hazırlanmış Kırım Türklerin evleri 18 Mayıs sabahı karşı Rus askerince basılmış on beş dakika içinde hazırlanmaları istenmiş orada hazır bekleyen kamyonlara binmeleri istenmiştir.” diyerek başladı.
Güneri, sürgüne gönderilen Kırım Tatarlarının yüzde kırk altısının günlerce süren sürgün esnasında hayatını kaybettiğini belirterek, “1990’lı yılların başından itibaren tamamen kendi imkânlarıyla Kırım'a dönmeye ve yeniden kök salmaya başladıkları ata vatanlarında, 2014 yılında bir kez daha Rusya'nın işgaliyle birlikte bütün millî kazanımları ellerinden alınan, millî meclisleri yasaklanan, liderleri Kırım'a sokulmayan Kırım Tatarları bugün vatanlarında hapis hayatı yaşamaktadır.” ifadelerini kullandı.
Güneri ifadelerine şu şekilde devam etti:
“1944 Sürgünü ve Soykırımı’nı unutmadık. Unutmayacağız. Unutturmayacağız. Her şart altında her koşullara soydaşlarımıza gereken her türlü desteği vermeye devam ettik. Destek vermeye de devam edeceğiz. Soydaşlarımızın bir an önce huzura ermesi tamamının ana vatan Kırım'da yaşamlarını devam ettirmesi için uluslararası toplumda Rusya'ya karşı gereken eylemleri yerine getirmesini bekliyoruz. Muhaceret, sürgün, işgal ve savaş şehitlerimizi rahmetle anıyoruz. Allah milletimize bir daha böyle acılar yaşatmasın. Allah milletimizin her daim yardımcısı olsun."
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
81 yıldır dinmeyen, azalmayan ve adalet bekleyen acı: 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı pic.twitter.com/3M7ndq29Vy
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) May 17, 2025
18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Josef Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkı öz vatanlarından koparıldı.
Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere yarımadadaki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi.
Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.
Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuldu. O döneme değin gerçekleşen vatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan bölgesinde kaldı.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.
2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de Kanada parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu) ve 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.