Ukrayna'dan ödüle layık görülen Dr. Nariye Seydametova QHA’ya anlattı: Kırım Tatarcanın korunması ve gelecek nesillere aktarılması için neler yapılmalı?
Yağmur Filiz Kaşgarlı/QHA Ankara
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı ve Ukrayna Enstitüsü tarafından ilk kez verilen "Hvılya/Dalga" Ödülü 6 Ekim 2025 tarihinde sahiplerini buldu. İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi, Kırım Tatarı dili metodisti ve araştırmacısı, Kırım Tatarca İmlasını Geliştirme Komisyonu Başkan Yardımcısı ve ders kitapları editörü Dr. Nariye Seydametova da Kırım Tatarca alanındaki katkılarından dolayı Dalga Ödülü'ne layık görüldü.
"BU ÖDÜLÜ KIRIM TATARCAYI DÜNYAYA TANITMAYA ÇALIŞAN HOCALARIN ADINA ALIYORUM"
Dr. Seydametova Kırım Haber Ajansına (QHA) Kırım Tatar dilinde verdiği demeçte ödül ile ilgili duygu ve düşüncelerini dile getirdi. Ödülü beklemediğini belirten Seydametova, Kırım Tatarca çalışan hocaların da bu ödülü hak ettiğini vurgulayarak, "Bu ödülü yalnızca kendim için değil, Kırım Tatar dilini dünyaya tanıtmaya ve yaygınlaştırmaya çalışan hocaların adına alıyorum." ifadelerini kullandı. Bu alanda gelecekte daha çok iş yapılacağının altını çizen Seydametova, "Umuyorum diğer meslektaşlarım da bu ödüle nail olur." dedi.
"FOLKLOR VASITASIYLA DAHA ÇOK KONUŞARAK DİLİMİZİ AKTARABİLİR VEYA KORUYABİLİRİZ"
Kırım Tatarcanın korunması ve yaygınlaştırılması için yaptığı çalışmalardan söz eden Seydametova, Türk Dili ve Edebiyatı öğrencileri için Kırım Tatarca özelinde birkaç kez konferans verdiğini, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Gebze Şubesinde ise Kırım Tatar folklorü hakkında konuşma yaptığını belirtti. Seydametova, Kırım Tatar dilinin korunması ve yaygınlaştırılması için muhtelif platformlarda bu hususu gündeme taşıdğını aktararak, "Aslında Kırım Tatar dilinin yaygınlaşması için millet ile daha çok çalışmak gerek. Yalnızca dilin varlığını değil folklor vasıtasıyla daha çok konuşarak ve anlatarak dilimizi aktarabilir veya koruyabiliriz. Böylece insanların gönüllerine dokunacağını ve Kırım Tatarca konusunda meraklanacağını düşünüyorum." şeklinde konuştu.
Fotoğraf: Elif Başak Boyacı/QHA Ankara
KIRIM TATAR ÇOCUKLAR ANADİLLERİNDE EĞİTİM ALAMIYOR!
QHA'nın sorusu üzerine Rus işgali altındaki Kırım'da bulunan okullarda Kırım Tatarca eğitime değinen Seydametova, yakın zamanda okuduğu bir makaleye işaret ederek, Kırım Tatar çocukların yalnızca yüzde 3'ünün Kırım Tatarca eğitim alabildiğini aktardı.
Seydametova, bu yıl Rusya Federasyonu tarafından Kırım Tatarcanın okullarda yalnızca haftada bir ders olaak kalacağı kararını aldığını anımsattı. Diğer ders saatlerinde Rusça eğitimin devam ettiğini vurgulayan Seydametova, aynı zamanda Kırım Tatarcanın gün sonunda verilen seçmeli bir ders olarak okutulduğunu da sözlerine ekledi.
DERNEKLERİN KIRIM TATARCA KURSLARI DİLİN AKTARILMASINDA ÖNEM ARZ EDİYOR
Öte yandan Kırım Tatar dilinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için yapılması gerekenlerden söz eden Seydametova, Türkiye'de bulunan Kırım derneklerinin Kırım Tatarca kurs açmasının büyük bir etken olabileceğinin altını çizdi. Halihazırda Kırım Derneği Bursa Şubesinin Kırım Tatar dilinde internet üzerinden kurs verdiğini hatırlatan Seydametova, bunun yanı sıra Kırım Derneği Genel Merkezinin de bu yıl kurs programı başlatacağını duyurdu.
Seydametova, "Kırım Tatar nüfusunun yoğunlukta yaşadığı şehirlerde bulunan derneklerin dil kursu açması önemlidir. Bu hususta konferansların da tesirli olacağını düşünüyorum. Bu konferanslar vasıtasıyla Kırım Tatar folklorüne ve Kırım Tatar diline meraklanan insanların istekleri daha da artacaktır." ifadelerine yer verdi. Seydametova, ayrıca bunun internet imkânları ile de mümkün olabileceğini kaydetti.
"UKRAYNA'DA KIRIM TATAR DİLİNDE KAYNAKLAR LATİN ALFABESİYLE BASILIYOR"
Ukrayna'nın Kırım Tatar dili bağlamında Latin alfabesini tasdiklediğini sözlerine ekleyen Seydametova, "Böylelikle Ukrayna'da artık Kırım Tatar kaynaklar Latin alfabesiyle basılıyor. Bu, Türkiye'deki Kırım Tatarları için de güzel bir imkândır." yorumunda bulundu.
"KIRIM TATARCA ÖĞRENMENİN EN ESASLI YOLU İSTEKTİR"
"Kırım Tatarcayı yaşatmak ve öğrenmek için en esaslı olan istektir." diyen Seydametova; aile, akraba ve arkadaş çevresinde Kırım Tatar dilinde konuşarak öğrenmenin sağlanabileceğini vurguladı ve "İnsan bu dil ortamını yaratarak bunu mümkün kılabilir." şeklinde konuştu.
