Rusya'yı Ukrayna'daki savaş suçlarından sorumlu tutan Buça Deklarasyonu kabul edildi

Ukrayna'da 31 Mart 2023 tarihinde Rusya'nın büyük bir katliama imza attığı Buça'nın Rus işgalinden kurtarılmasının birinci yılında Buça Zirvesi yapıldı. Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkoviç, Slovakya Başbakanı Eduard Heger ve Slovenya Başbakanı Robert Golob zirveye katılmak üzere Ukrayna'ya geldi. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanı Tiny Kox, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola video konferans ile açıklamalarda bulundu.

BUÇA'DA YAŞANANLAR RUS SALDIRGANLIĞININ GETİRDİĞİ DEHŞETİN BİR SİMGESİ

Zirvenin açılış konuşmasını yapan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, Rus işgalinden sonra dünyanın bir yıl önce Buça'da gördüğü her şeyin Rus saldırganlığının getirdiği dehşetin bir simgesi haline geldiğini vurguladı. Zelenskıy, “Buça’yı adaletin sembolü yapmak için her şeyi yapmalıyız. Ukrayna, Avrupa ve tüm dünya için adalet… Her Rus katili, celladı ve teröristi, halkımıza ve insanlığa karşı işlenen her suçun hesabını vermelidir. Buça'da ne yaptıysa, Rus ordusu gittiği her yere götürüyor” dedi. 

Ukrayna Cumhurbaşkanı, “Rusya'nın Ukrayna'nın işgal altındaki tüm topraklarındaki faaliyetlerinin özünü sistematik şiddet ve soykırımın oluşturduğunu vurguladı. Nitekim Buça'dan sonra dünya, boşaltılan diğer kasaba ve köylerde de aynı şeyi gördü” ifadelerini kullandı.

RUSYA'NIN SAVAŞ SUÇLARINDAN YARGILANMASINA YÖNELİK BİLDİRİYE İMZA ATILDI

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, işgalci Rusya’nın tüm suçlardan tamamen sorumlu olması gerektiğinin altını çizdi. Buça Zirvesinin katılımcıları, Rusya'nın Ukrayna'daki savaş suçlarından sorumlu olanların yargılanmasını destekleyen bir deklarasyonu kabul etti. Ülkeler, uluslararası hukuk normlarına uygun olarak soruşturma ve kovuşturma çabalarını destekledi. Zirveye katılanlar, dünya toplumunu Ukrayna'ya Yönelik Saldırı Suçlarını Araştırma Uluslararası Merkezine azami desteği vermeye çağırdı.

İŞGALCİ RUSYA, TÜM SUÇLARDAN TAMAMEN SORUMLU OLMALI

Deklarasyonda, Ukrayna'ya yönelik saldırı suçunu planlayan, gerçekleştiren ve işleyenlerin cezalandırılması gerektiği belirtildi. Liderler, uluslararası alanda "saldırı suçuna karşı etkili hesap verebilirlik sağlamak" için bir adalet mekanizması oluşturulmasını önerirken; Rusya'nın Ukrayna'ya verdiği zararı kaydedecek ve tazmin edecek uluslararası bir mekanizmanın oluşturulmasını desteklediler.

Kabul edilen deklarasyonda Birleşmiş Milletlerin önemi vurgulanırken, Ukrayna'nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve siyasi bağımsızlığına olan bağlılık yeniden teyit edildi. Deklarasyonda uluslararası dayanışma ve adaleti sağlama kararlılığı ifade edilirken, 13 Ocak 1942 tarihli Londra Deklarasyonu’na atıf verildi. Londra Deklarasyonu’na göre Rusya’nın Ukrayna’da yürüttüğü faaliyetin uluslararası hukuk kapsamında suç sayıldığı bildirildi. Deklarasyonda, 1945’te yapılan Nürnberg Yargılamaları sırasında uluslararası hukuk ilkelerinin ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararının belirlendiği ifade edildi. 

Nürnberg Mahkemesi Tüzüğü Tarafından Tanınan Uluslararası Hukuk İlkelerinin Onaylanmasına İlişkin Karar hatırlatılarak, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığın suç sayılacağı vurgulandı. Birleşmiş Milletler Anlaşması'nın 2. Maddesi uyarınca tüm devletlerin, uluslararası ilişkilerinde herhangi bir devletin toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı güç kullanımından kaçınma yükümlülüğü olduğunun altı çizildi.