Litvanya'nın Ankara Büyükelçisi, 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı’na özel bir mesaj yayımladı

Litvanya'nın Ankara Büyükelçisi Ricardas Degutis, Kırım Tatar halkının katil Josef Stalin rejimi tarafından, vatan Kırım’dan sürgün edilerek soykırıma uğramasının 81. yıl dönümüne özel olarak Kırım Haber Ajansı (QHA) aracılığıyla bir anma mesajı yayımladı. Büyükelçi Degutis anma mesajında şu ifadeleri kullandı:

"Kırım Tatar toplumuna 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nün 81. yıldönümünün bu üzücü gününde hitap etme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederim.

Kırım Tatarlarının temsilcileri birkaç yüzyıldır Litvanya'da yaşamaktadır. Onlar Litvanya toplumunun iyi bilinen ve saygı duyulan bir parçasıdır.

Sovyet işgali sırasında Litvanyalılar da aynı trajediyi yaşadıkları için sürgünün acısını çok yakından hissediyoruz.

Sürgünler bize sadece tarihimizdeki trajik olayları değil, Rusya'nın Kırım'daki Tatarların kaderi de dâhil olmak üzere Ukrayna'daki acımasız askerî saldırganlığının ardından komşularımızda yaşanan mevcut trajediyi de hatırlatıyor.

1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında, Litvanya'da İkinci Dünya Savaşı sırasındaki tarihimiz hakkında açıkça konuşmaya başladığımızda, bu zulümlerden sorumlu olan ülkenin en azından özür dileyeceğini ve bundan ders çıkaracağını umuyorduk. Ne yazık ki böyle bir şey olmadı. Rusya'nın verdiği dersler asla öğrenilmiyor ve yeni trajedileri beraberinde getiriyor."

KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere yarımadadaki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi.

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuldu. O döneme değin gerçekleşen vatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan bölgesinde kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.

2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de Kanada parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu) ve 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.