Rusya-Belarus ortak askerî tatbikatında kapsam küçüldü

Belarus, 2009 yılından bu yana her iki yılda bir düzenlenen ve uzun süredir devam eden tatbikatlar dizisinin bir parçası olan Zapad-2025 (Batı 2025) askerî tatbikatına ev sahipliği yapacak. Bununla birlikte Zapad 2025’e 13 bin Rus askerinin katılacağı bildirildi.

Öte yandan 28 Mayıs 2025 tarihinde Kırgızistan’ın başkenti Bişkek'te düzenlenen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO) Savunma Bakanları Konseyi Toplantısı’nda konuşan Belarus Savunma Bakanı Viktor Hrenin (Khrenin), Belarus’un, Zapad-2025 tatbikatının “parametrelerini azaltmaya” ve ana manevraları batı sınırlarından iç kesimlere taşımaya karar verdiğini bildirdi.

BELARUS’TAN İDDİALAR

Hrenin “yoğunluk ve ölçek açısından” Zapad-2025 tatbikatının her zaman Avrupa NATO tatbikatlarıyla uyumsuz olduğunu söyledi. Ayrıca bu tatbikatın gerçekleştirilmesi gerçeğinin “bireysel Avrupa devletlerinin askerî ve siyasi liderlerinin temsilcileri tarafından şablon spekülasyonlarına yol açtığını” ileri sürdü.

Aynı zamanda Hrenin, “Belarus Cumhuriyeti ile bir dizi önemli silah kontrol anlaşmasının uygulanmasına geri dönmek için hiçbir adım atılmamış olmasına rağmen, Zapad-2025 tatbikatının parametrelerini azaltmaya ve ana manevralarını batı sınırlarından Belarus Cumhuriyeti topraklarının daha içlerine kaydırmaya karar verdik.” şeklinde konuştu.

Hrenin alınan bu kararla Belarus’un “diyalog, uzlaşma ve gerginliğin azaltılması için hazır olduğunu teyit etmek” ve “dünyanın dört bir yanındaki müttefiklerine ve ortaklarına ülkenin gerçekten barışçıl tutumunu göstermek” için yaptığını iddia etti.

Belarus Savunma Bakanlığı Uluslararası Askeri İşbirliği Dairesi Başkanı Valery Revenko ise, katılımcı sayısını neredeyse yarı yarıya azaltan revize edilmiş tatbikat planının nisan ayında onaylandığını söyledi.

ZELENSKIY'DAN UYARI: RUSYA, BELARUS’TA YENİ SALDIRIYA HAZIRLANIYOR

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, 29 Nisan 2025 tarihinde Polonya’nın başkenti Varşova’da düzenlenen Three Seas Initiative (3SI) (Üç Deniz Girişimi) Zirvesi’nin 10. yıl dönümüne çevrim içi olarak katıldı. Zelenskıy burada gerçekleştirdiği konuşmada, Rusya'nın bu yaz Belarus ile ortak tatbikat kisvesi altında olası bir askerî saldırıya hazırlandığı uyarısını yaptı.

Zelenskıy konuşmasında, “Belarus'a bakın. Bu yaz Rusya orada askerî tatbikat kisvesi altında bir şeyler hazırlıyor. Yeni saldırıları genellikle bu şekilde başlıyor." ifadelerini kullandı.

Ayrıca Zelenskıy, "Ama bu sefer nerede? Bilmiyorum. Ukrayna mı? Litvanya mı? Polonya mı? Tanrı korusun! Ancak hepimiz hazırlıklı olmalıyız.” dedi ve tüm kurumların iş birliğine açık olduğunu bildirdi.

ZAPAD-2025 EYLÜL AYINDA BAŞLIYOR

En son yapılan Zapad-2021, 200 binden fazla katılımcıyı içeriyordu ve Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana sürdürdüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırılarının bir başlangıcı olarak hizmet etti.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik topyekûn işgal girişimi ve saldırılarına doğrudan dâhil olmamasına rağmen, Belarus topraklarında Rus birliklerini ve füzelerini barındırmaya devam ediyor. Ayrıca Ukrayna, Polonya, Litvanya, Letonya ve Rusya ile sınır komşusu olan Belarus, NATO ile Moskova arasında önemli bir stratejik koridor konumunda bulunuyor.