Ukrayna SİHA’ları Rusya’da benzin krizine yol açtı

İşgalci Rusya’nın Ukrayna’ya karşı 24 Şubat 2022'de başlattığı topyekûn saldırıları durmadan hâlâ devam ediyor. Ukrayna’nın silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) düzenlediği karşı saldırılar, Rusya’da yakıt kıtlığına neden oldu. Ülkede fiyatlar iki katına çıkarken birçok bölgede akaryakıt istasyonlarında uzun kuyruklar oluştu.

RUSYA EKONOMİSİNE DOĞRUDAN DARBE

Rusya Enerji Bakanlığına göre, ağustos ayında saldırıya uğrayan rafinerilerdeki hasar, ülke genelinde benzin arzını ciddi şekilde azalttı. 2024 yılında benzer saldırılar nedeniyle petrol işleme kapasitesinin yüzde 14–15’i devre dışı kalmıştı. Bu yılın ağustos ayında ise zarar yüzde 17’nin üzerine çıktı.

Ayrıca, ülkenin birçok bölgesinde benzin fiyatları yılbaşına göre iki katına çıkarken, akaryakıt istasyonlarında kilometrelerce kuyruk oluştu. Bazı bölgelerde benzin yalnızca kuponla veriliyor. Özellikle işgal altındaki Kırım, Saha ve Sibirya bölgelerinde akaryakıtın bulunmadığı bildiriliyor.

Yetkilier krizi “mevsimsel talep” ve “hasat dönemi” ile açıklasa da saldırıların büyük rafinerilerde ağır hasara yol açtığı biliniyor. Novoşahtinsk rafinerisinin günlerce yanması ve Ryazan ile Novokuybişevsk tesislerinin kapasitesinin yaklaşık yarısının kaybolması, krizin boyutunu artırdı.

AKARYAKIT KRİZİNİN EKONOMİK ETKİLERİ

Ukrayna'nın Rusya’nın askeri altyapısına, üsler ve ikmal noktalarına yönelik saldırıları, kendi sivil nüfusunu koruma ve ülkenin savunma kapasitesini güçlendirme stratejisinin bir parçası. Bu saldırılar, Rusya’nın savaş bütçesini doğrudan hedef alıyor. Enerji ihracatı, Rusya’nın en önemli gelir kaynakları arasında yer alıyor. Temmuz ayında petrol ve petrol ürünleri ihracatından 14 milyar dolar gelir elde edilirken, savaş harcamalarının aylık 12–17 milyar dolar seviyesinde olduğu kaydedildi.

ABD merkezli Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) de Rusya ekonomisine ilişkin yayımladığı analizde, benzine yapılan zamların ve faiz oranlarının düşürülmesinin yanı sıra askerlerin seferberliğini desteklemek için artırılan ödemeler ve savunma sanayisi için genişletilen iş gücünün ülke ekonomisinde ciddi riskler oluşturduğunu vurguladı.

Öte yandan, ISW açıklamalarında bu gelişmelerin orta ve uzun vadede enflasyonun hızla artmasına, tüketicilerin alım gücünün zayıflamasına, rublenin değer kaybetmesine ve Rusya’da makroekonomik istikrarsızlığın artmasına yol açabileceğini öngörüyor.