Senato Haberleri - Son Dakika Senato Haber Güncel Gelişmeler

ABD'nin bütçe krizi aşılıyor: Demokratlar ve Cumhuriyetçiler anlaştı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Senatosunda Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, 1 Ekim'den bu yana kapalı olan hükûmetin açılmasına yönelik geçici bütçe konusunda uzlaşmaya vardı. DEMOKRATLAR ŞARTLARINDAN GERİ ADIM ATTI Bazı ılımlı Demokrat senatörler, geçici bütçe konusunda "evet" oyu vereceklerine dair açıklamalarda bulundu. Demokrat senatörlerden Jeanne Shaheen, Maggie Hassan ve Angus King, Senatonun 3 yıllık harcama tasarısını kabul etmesi ve hükûmetin geri kalan fonlarını ocak sonuna kadar uzatması halinde yeniden açılmasına "evet" oyu vereceklerini açıkladı. Demokrat senatörler, sağlık hizmetleri sübvansiyonlarının uzatılmasının garanti edilmesi şartından geri adım atarak, hükûmetin açılmasına yönelik sürecin önünü açtı., SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK? Yerel saatle pazar akşamı toplanan ABD Senatosunda yapılacak oylamada, hükûmetin ocak ayı sonuna kadar fonlanmasını sağlayacak geçici bütçenin kabul edilmesi bekleniyor. Söz konusu oylamanın Senatoda kabul edilmesi halinde geçici bütçe yasa tasarısı, ABD Temsilciler Meclisinde görüşülecek ve buradan da geçerse Beyaz Saray'a gönderilecek. ABD Başkanı Donald Trump'ın söz konusu tasarıyı imzalamasıyla birlikte hükûmetin yeniden açılması bekleniyor. TRUMP: ÇOK YAKLAŞTIK Senato Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi John Thune, yaptığı açıklamada, pazar gecesi ılımlı Demokratlarla vardıkları uzlaşmayı onayladı ve onay sürecini başlatmak için acil oylama çağrısı yaptı. Öte yandan ABD Başkanı Trump, konuyla ilgili olarak basın mensuplarına yaptığı açıklamada, "Çok yaklaştığımızı düşünüyorum, hükûmetin kapanmasını sona erdirmeye çok yakınız." değerlendirmesinde bulundu. UÇUŞ KRİZİ: 2 BİN 700’DEN FAZLA İPTAL, 10 BİN GECİKME Öte yandan, Anadolu Ajansı (AA) tarafından gündeme getirilen habere göre ülkede pazar günü 2 bin 700'den fazla uçuş iptal edilirken, ülkedeki uçuşları izleyen FlightAware sitesine göre yalnızca pazar günü yaklaşık 10 bin uçuşta gecikme yaşandı. Cuma günü binden fazla, cumartesi günü ise bin 500'den fazla uçuş iptal edildi. ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy ise, kapanmanın devam etmesi halinde ABD hava trafiğinin önemli ölçüde azalabileceğini belirtti. Duffy, ek kesintilerle uçuşlarda yüzde 20'ye kadar azaltmaya gidilebileceği uyarısında bulundu. Hükûmetin kapalı olması nedeniyle aktif görev alan hava trafik kontrol memurlarının sayısının azalması, uçuş iptallerinin ana nedeni olarak gösterilirken, firmalar sorumluluğu hükûmete ve Kongreye atıyor. HÜKÛMET 1 EKİM'DEN BU YANA KAPALI ABD'de 2025 mali yılı 30 Eylül gece yarısı itibarıyla sona ererken federal hükûmet, yeni mali yıl başlamadan önce Kongrenin geçici bütçe tasarısını onaylayamaması nedeniyle kapanmıştı. Federal kamu kuruluşlarının faaliyetlerini sürdürmesini sağlayacak geçici bir bütçe tasarısının Kongreden geçememesi, 2019'dan bu yana ilk kez hükûmetin kapanmasına yol açmıştı. ABD’de bütçe kaynaklı hükûmet kapanmaları, siyasi sistemin kendine özgü bir parçası olarak son 50 yılda sıkça yaşandı. Bu kapanmalar, Kongre ile Beyaz Saray arasında bütçe uzlaşmazlığı yaşandığında federal kurumların geçici olarak faaliyetlerini durdurmasına neden oluyor. ABD tarihinin bir önceki önceki en uzun hükûmet kapanması, Meksika sınırına duvar inşası için ayrılacak fon konusundaki anlaşmazlık nedeniyle Aralık 2018’de yine Donald Trump’ın ilk başkanlık döneminde yaşanmıştı.

Kazakistan, tek meclisli sisteme geçiyor

Kazakistan'da Parlamento Reformu Çalışma Grubu’nun 14 Ekim 2025 tarihinde ilk toplantısı ile faaliyetlerine başladı. Senato (üst meclis) ve Meclisten (alt meclis) oluşan Kazakistan Parlamentosu tek meclisli bir yapıya dönüşecek. Toplantıda konuşan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, parlamento reformunun ülkenin ve halkın kaderini belirleyen bir sonuç olduğunu vurguladı. Cumhurbaşkanı Tokayev, "Bildiğiniz gibi, geçen hafta bu özel çalışma grubunu kuran bir kararname imzaladım. Parlamento reformu, ülkemizin karşı karşıya olduğu son derece önemli ve zorlu bir görevdir. Konuşmamda, bu konunun sivil toplumda, uzmanlar arasında ve parlamentoda kapsamlı bir tartışma gerektirdiğini açıkça belirttim." ifadelerine yer verdi. "PARLAMENTO REFORMU, ÜLKENİN VE HALKIMIZIN KADERİNİ DOĞRUDAN BELİRLEYEN BİR KONUDUR" Toplantıya; Parlamento, Cumhurbaşkanlığı İdaresi, hükûmet ve siyasi parti temsilcileri, hukukçular, bilim insanları ve kamuoyunun önde gelen isimlerin katıldığını bildiren Tokayev, "Parlamento reformu, ülkenin ve halkımızın kaderini doğrudan etkileyen bir konudur." diyerek çalışma grubunun her üyesinin bu tür çalışmaları özveriyle yürütebileceğinden emin olduğunun altını çizdi. Tokayev, parlamentonun tek meclise geçmesinin uluslararası eğilime uyumlu olduğunu dile getirdi. Ayrıca Tokayev, tek meclis sisteminin beraberinde teknolojik gelişmeler ve yapay zeka gibi unsurlarla e-Devlet gibi e-Parlamento sisteminin oluşacağını söyledi. Cumhurbaşkanı," e-Parlamento sistemi hemen köşede; yakında yürürlüğe girecek, bu nedenle kabul edilen yasaların kalitesinden hiçbir koşulda ödün verilmemelidir." cümlelerini sarf etti.

Trump’ın tutum değişikliği sonrasında Ukrayna’ya büyük destek

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) SenatosuTahsisat Komitesi, Donald Trump’ın Ukrayna’ya yardım politikasındaki değişimin ardından, 31 Temmuz 2025 tarihinde Ukrayna’ya askerî destek için yaklaşık 1 milyar dolarlık ek fon sağlanmasını öngören tasarıyı onayladı. GENİŞ KATILIMLA KABUL EDİLDİ Komite üyeleri arasında yapılan oylamada tasarı, 29 oydan 26’sıyla kabul edildi. Demokratların yanı sıra Trump’a yakın Cumhuriyetçilerin de desteğini alan tasarı, Ukrayna’ya yönelik ABD desteğinin güçlendiğine işaret etti. SAVUNMA BAKANLIĞI BÜTÇESİ 852 MİLYAR DOLAR 2026 mali yılına ait bütçede ABD Savunma Bakanlığına toplam 852 milyar dolar ödenek ayrıldı. Bu bütçenin içerisinde Ukrayna Güvenlik Yardım Girişimi’ne (USAI) 800 milyon dolar ve Baltık Güvenlik Girişimi’ne 225 milyon dolar destek öngörüldü. Delaware Senatörü Chris Coons, Ukrayna’ya sağlanan toplam desteğin 1 milyar doları aştığını ifade etti. KONGRE’DEKİ ÖNCEKİ ENGELLER AŞILDI 2025 yılı başlarında Temsilciler Meclisinde geçen savunma ödenekleri tasarısı, USAI için herhangi bir fon içermemişti. Ancak Senatodaki birçok Cumhuriyetçi, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’ya yönelik topyekûn işgal girişimi ve saldırıları öncesinde dahi Kıyiv yönetimine yardım sağlanması gerektiğini savunuyordu. Öte yandan hem Demokrat hem Cumhuriyetçi senatör danışmanları, yardım sevkiyatlarının yeniden başlamasının ardından hangi tür silahların gönderildiğine dair yönetimden bilgi talebinde bulunduklarını fakat henüz detaylı bir yanıt alamadıklarını aktardı.

ABD Senatosundan Ukrayna’ya müttefik fonlu silah planı: Hedef yılda 8 milyar dolar

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Senatosu, Ukrayna’ya yılda 8 milyar dolara kadar silah tedariki sağlanmasını öngören yeni bir yasa tasarısını gündeme aldı. Plan, müttefik ülkelerin finansal katkısıyla Pentagon’un Ukrayna’ya gönderdiği silahları yenilemesini hedefliyor. BARIŞ YASASI: MÜTTEFİKLERİN FİNANSAL KATKISI Cumhuriyetçi senatörler Roger Wicker ve Jim Risch tarafından sunulan Barış Yasası, NATO müttefiklerinin ABD Hazine Bakanlığı bünyesinde kurulacak bir fona katkı sağlamasını öngörüyor. Bu fon aracılığıyla Ukrayna’ya gönderilen silahların maliyeti paylaşılacak. YILDA 5-8 MİLYAR DOLARLIK FON HEDEFLENİYOR Wall Street Journal tarafından gündeme taşınan habere göre, planın savunucuları yılda 5 ile 8 milyar dolar arasında bir fon oluşturulmasını umuyor. En büyük katkının Almanya ve Birleşik Krallık’tan gelmesi beklenirken, İtalya ve Fransa gibi bazı NATO üyeleri plana katılmayacaklarını açıkladı. TESLİMAT HIZLANACAK, SORUMLULUK PAYLAŞILACAK Yasa tasarısı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa müttefiklerinin Ukrayna’nın savunmasında daha fazla sorumluluk alması yönündeki çağrılarına yanıt niteliği taşıyor. Tasarı, Ukrayna’ya daha hızlı silah teslimatını mümkün kılmayı amaçlıyor. BEYAZ SARAY’DAN DESTEK GELDİ Beyaz Saray’ın, bu öneriyi yıl sonuna doğru yıllık savunma politikası tasarısının bir parçası olarak değerlendirmeye alması bekleniyor. Yetkililer, planın müttefik iş birliğini güçlendireceğini belirtiyor. TRUMP’TAN RUSYA’YA YENİ YAPTIRIM TEHDİDİ Trump, 14 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya gelişmiş silahların NATO aracılığıyla sağlanacağını ve maliyetin müttefiklerce karşılanacağını duyurmuştu. Ayrıca, Rusya’nın ateşkesi kabul etmemesi hâlinde 10 gün içinde yüzde 100 ikincil tarifeler uygulanacağını ifade etti.

ABD Senatosundan Trump yönetimine soruşturma: Putin’e neden zemin hazırlıyorsunuz?

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Senatosu Demokrat senatörlerinden Jeanne Shaheen, Elizabeth Warren ve Chris Coons, 3 Temmuz 2025 tarihinde ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Rusya'nın savaş makinesine yönelik yaptırımları beş ay süreyle askıya almasıyla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. Senatörler tarafından yapılan açıklamada, “Amerikalılar, büyük bir savaşı sona erdirmek istediğini söyleyen bir başkanın neden saldırganın azgınlık yapmasına izin verdiğini sormalı.”denildi. Ayrıca, “Ukrayna'ya sağlanan önemli yardımı durdurmanın yanı sıra, Başkan Trump beş aydır yaptırımlar ve ihracat kontrollerine ilişkin düzenli güncellemeleri engelliyor ve bu durum Çin ve dünyanın dört bir yanındaki kaçakçıların Rusya'nın savaş makinesine malzeme sağlamaya devam etmesine olanak tanıyor.” ifadelerine yer verildi. Senatörler Trump'tan “Rusya'ya karşı mevcut yaptırımları aktif olarak uygulamaya koymasını” talep ettiler ve yönetimi, Moskova'ya baskı uygulamak için Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkeleriyle iş birliği yapmaya çağırdılar. "TRUMP HİÇBİR ŞEY YAPMIYOR" Bununla birlikte açıklamada, “Saldırganlara baskı uygulamak için açıkça alınabilecek adımlar atmak yerine, Başkan Trump hiçbir şey yapmıyor ve biz de bu savaşın sona ermesi için baskı yapmak için kaçırılan bu fırsatı araştıracağız.” cümleleri sarf edildi. ABD RUSYA’YA NEDEN YAPTIRIM UYGULAMIYOR? New York Times (NYT) 2 Temmuz’da Trump yönetiminin Rusya’ya yaptırım uygulamamasını değerlendiren bir analiz yayınladı. Analizde, Vaşington'un yaptırımlar konusunda yavaşlayan ivmesinin, paravan şirketlerin yaptırım uygulanan malları Rusya'ya sokması için daha fazla fırsat yarattığı gündeme geldi. NYT, eski ABD Başkanı Joe Biden’ın 2022-2024 yılları arasında Moskova ile bağlantılı kuruluşlara ayda ortalama 170 yeni yaptırım uyguladığını belirtti. Biden yönetimi, Rusya ile bağlantılı bireylere, işletmelere, gemilere ve uçaklara toplam 6 bin 200 yaptırım uyguladı. ŞİRKETLER TİCARETE DEVAM EDİYOR AMA NASIL? Öte yandan Moskova üzerindeki baskıyı sürdürmek için yeni yaptırımlar uygulanmadığı için Biden'ın yaptırım rejiminin etkileri azalmaya başladığı belirtildi. Ticaret kayıtları ve diğer verilerin analizi, Çin ve Hong Kong'da 130'dan fazla şirketin Rusya'ya yaptırım uygulanan bilgisayar çiplerinin satışını ilan ettiğini gösterdi. Bu yasa dışı faaliyete rağmen, hiçbir şirkete yaptırım uygulanmadı. SENATÖRLER RUSYA’YA YAPTIRIM UYGULANMASINDAN YANA Trump yönetimi, Kremlin'e yönelik ABD yaptırımlarını durgunlaştırmanın yanı sıra, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önemli bir müttefikinin eşi olan Karina Rotenberg'e yönelik yaptırımları kaldırdı. Aynı zamanda Rusya'yı kapsamlı “Kurtuluş Günü” gümrük vergilerinden muaf tuttu. Trump'ın, Rus ekonomisini hedef alan iki partili kongre çabalarını da engellediği bildirildi. Trump, Cumhuriyetçi senatörlerden önerilen yaptırım tasarısını zayıflatmalarını istedi ve yasaya ilişkin oylamanın ertelenmesini istedi. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve Demokrat senatör Richard Blumenthal tarafından sunulan iki partili yaptırım tasarısı, Rus petrolü ve hammaddelerini satın almaya devam eden ülkelerden yapılan ithalata yüzde 500 gümrük vergisi uygulanmasını öngörüyordü.

ABD'li senatörlerden Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne ilişkin yasa tasarısı

ABD Senatosu üyeleri Michael Bennet ve Dick Durbin, ABD'nin Rusya'nın işgal ettiği Kırım ve diğer Ukrayna toprakları ve bunlarla bağlantılı hava sahası ya da karasuları üzerindeki egemenlik iddialarını tanımasını yasaklayan bir yasa tasarısı sundu. Bennett, Ukraynalıların üç yılı aşkın bir süredir Rusya'nın saldırganlığına karşı mücadele ettiğini ancak "Trump yönetiminin dar görüşlü politikalarının Putin'i ve dünyanın dört bir yanındaki diktatörleri, Ukrayna'yı zayıflatmaya ve ABD'nin dünyanın dört bir yanındaki güvenilir müttefikleriyle ilişkilerini bozmaya teşvik etmeye devam ettiğini” vurguladı. UKRAYNA'YA DESTEK, SARSILMAZ BİR ŞEKİLDE DEVAM ETMELİ ABD'nin millî güvenliği ve dünya genelinde demokrasi adına Ukrayna'ya desteğin sarsılmaz bir şekilde devam etmesi gerektiğini vurgulayan Bennett, "Bu tasarı, ABD'nin Rusya'nın Kırım ve zorla ele geçirilen diğer Ukrayna toprakları üzerindeki egemenlik iddiasına asla boyun eğmeyeceğini ya da tanımayacağını teyit etmektedir." şeklinde konuştu. TASARI, UKRAYNA HALKINA OLAN BAĞLILIĞI TEYİT EDİYOR Durbin ise Trump'ın başkan seçilmesi halinde Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşı bir günde sona erdirme sözü verdiğini ancak başkanlığının üzerinden 100 günden fazla zaman geçmesine rağmen Rusya'nın savaşa devam ettiğini hatırlattı. Yaptığı açıklamada “Donald Trump savaşı sona erdirmek yerine dünyanın dört bir yanındaki müttefiklerimizi yabancılaştırdı ve onlara gözdağı verdi. Başkan Trump Ukrayna'nın özgürlüğüne ve Amerika'nın güvenilirliğine zarar veren müzakereleri sürdürmeye devam ederken, Kongrenin Anayasa'ya uygun hareket etme görevi vardır. Bu tasarı Ukrayna halkına olan bağlılığımızı teyit etmekte ve ABD'nin egemen Ukrayna topraklarını asla Rusya'nın bir parçası olarak tanımayacağını açıkça ortaya koymaktadır.” ifadelerini kullandı.

Çekya, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanımaya hazırlanıyor

Çekya, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıyan yedinci ülke olmaya hazırlanıyor. Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky, 22 Kasım 2024 tarihinde, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov ve beraberindeki heyetle bir araya geldiği görüşmede, Parlamentonun üst kanadı olan Senatonun Dışişleri, Savunma ve Güvenlik Komisyonu tarafından, Josef Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944 tarihinde Kırım Tatar halkına uygulanan Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıyan Senato karar taslağının oy birliğiyle kabul edildiğini açıkladı. 18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkının öz vatanlarından koparılmasını soykırım olarak kabul eden taslağın, 2024 yılı aralık ayı içerisinde Senatoda görüşülerek, kabul edilmesi bekleniyor. Öte yandan Jan Lipavsky; KTMM Başkanı Refat Çubarov, yardımcıları Nariman Celal ve İlmi Umerov ile Meclis üyeleri Eskender Bariyev ve Riza Şevkiev'le gerçekleştirdiği toplantıda, Çekya'nın Kırım Tatarlarına ve Ukrayna'ya desteğinin devam edeceğini ve Kırım Tatar halkını savunmaya devam etmeye hazır olduklarını belirtti. Karşılıklı olarak iş birliği konularının ele alındığı görüşmede Refat Çubarov, Rus işgali altındaki Kırım Tatar halkının mevcut durumu, KTMM'nin Kırım Tatar halkının çıkarları doğrultusunda görevini yerine getirirken karşılaştığı temel zorluklar ve sorunlar hakkında Bakan Lipavsky'e bilgi verdi. SON OLARAK ESTONYA KABUL ETMİŞTİ Estonya Parlamentosu (Riigikogu), 16 Ekim 2024 tarihli genel kurulunda aldığı kararla 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıyan altıncı ülke olmuştu. Daha önce Kırım Tatar Sürgünü’nün 2015 yılında Ukrayna Parlamentosu tarafından soykırım olarak kabul edilmesi sonrasında; 2019 yılında Letonya ve Litvanya parlamentoları, 2022’de ise Kanada Parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, sürgünü soykırım olarak tanımıştı.

ABD Senatosu, Ukrayna'ya yardım paketini onayladı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), 13 Şubat 2024 tarihinde gerçekleştirdiği oylamayla 60 milyar dolarlık bölümü Ukrayna'ya tahsis edilecek olan toplamda 95.3 milyar dolarlık dış yardım finansmanını onayladı. BAZI CUMHURİYETÇİLER DESTEK VERDİ Aylar süren zorlu müzakereler ve Cumhuriyetçi grubun içerisinde ABD'nin yurtdışındaki rolü konusunda artan siyasi bölünmelerin ardından yasa kabul edildi. Cumhuriyetçi Parti, ABD'nin dış yardımları durdurarak, kendi sorunlarına odaklanması gerektiğini savunuyordu. Bununla birlikte oylamada 22 Cumhuriyetçi temsilci evet oyu vererek tasarının onaylanmasını sağladı. Rusya'nın yayılmacı politikaları sonucunda 24 Şubat 2022 tarihinde başlattığı topyekûn saldırı ve işgal girişiminde Ukrayna'yı desteklemek için gönderilecek yardım paketi, 100 üyeli Senatoda 29'a karşı 70 evet oyuyla geçti. TEMSİLCİLER MECLİSİNİN NE YAPACAĞI BELİRSİZ Bununla birlikte yardım paketi, Temsilciler Meclisinde son derece belirsiz bir gelecekle karşı karşıya. Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'un yardımı sert bir şekilde eleştirdiği bilinmekle birlikte, Ukrayna'ya verilen desteği eleştirerek maddi yardımın kredi şeklinde olmadığı sürece durdurulması gerektiğini savunan eski Başkan Donald Trump'la aynı çizgide olan katı Cumhuriyetçiler yasaya karşı çıkıyor. Yasa, Ukrayna'ya gönderilecek 60 milyar dolar haricinde, İsrail'in Hamas'la savaşı için 14 milyar dolar, Çin'e karşı Tayvan ve Hint-Pasifik'teki ortaklarına 8 milyar dolar ve Gazze'ye 9,2 milyar dolar insani yardım sağlayacak.