ABD Senatosundan Trump yönetimine soruşturma: Putin’e neden zemin hazırlıyorsunuz?

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Senatosu Demokrat senatörlerinden Jeanne Shaheen, Elizabeth Warren ve Chris Coons, 3 Temmuz 2025 tarihinde ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Rusya'nın savaş makinesine yönelik yaptırımları beş ay süreyle askıya almasıyla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu.

Senatörler tarafından yapılan açıklamada, “Amerikalılar, büyük bir savaşı sona erdirmek istediğini söyleyen bir başkanın neden saldırganın azgınlık yapmasına izin verdiğini sormalı.”denildi. Ayrıca, “Ukrayna'ya sağlanan önemli yardımı durdurmanın yanı sıra, Başkan Trump beş aydır yaptırımlar ve ihracat kontrollerine ilişkin düzenli güncellemeleri engelliyor ve bu durum Çin ve dünyanın dört bir yanındaki kaçakçıların Rusya'nın savaş makinesine malzeme sağlamaya devam etmesine olanak tanıyor.” ifadelerine yer verildi.

Senatörler Trump'tan “Rusya'ya karşı mevcut yaptırımları aktif olarak uygulamaya koymasını” talep ettiler ve yönetimi, Moskova'ya baskı uygulamak için Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkeleriyle iş birliği yapmaya çağırdılar.

"TRUMP HİÇBİR ŞEY YAPMIYOR"

Bununla birlikte açıklamada, “Saldırganlara baskı uygulamak için açıkça alınabilecek adımlar atmak yerine, Başkan Trump hiçbir şey yapmıyor ve biz de bu savaşın sona ermesi için baskı yapmak için kaçırılan bu fırsatı araştıracağız.” cümleleri sarf edildi.

ABD RUSYA’YA NEDEN YAPTIRIM UYGULAMIYOR?

New York Times (NYT) 2 Temmuz’da Trump yönetiminin Rusya’ya yaptırım uygulamamasını değerlendiren bir analiz yayınladı. Analizde, Vaşington'un yaptırımlar konusunda yavaşlayan ivmesinin, paravan şirketlerin yaptırım uygulanan malları Rusya'ya sokması için daha fazla fırsat yarattığı gündeme geldi.

NYT, eski ABD Başkanı Joe Biden’ın 2022-2024 yılları arasında Moskova ile bağlantılı kuruluşlara ayda ortalama 170 yeni yaptırım uyguladığını belirtti. Biden yönetimi, Rusya ile bağlantılı bireylere, işletmelere, gemilere ve uçaklara toplam 6 bin 200 yaptırım uyguladı.

ŞİRKETLER TİCARETE DEVAM EDİYOR AMA NASIL?

Öte yandan Moskova üzerindeki baskıyı sürdürmek için yeni yaptırımlar uygulanmadığı için Biden'ın yaptırım rejiminin etkileri azalmaya başladığı belirtildi. Ticaret kayıtları ve diğer verilerin analizi, Çin ve Hong Kong'da 130'dan fazla şirketin Rusya'ya yaptırım uygulanan bilgisayar çiplerinin satışını ilan ettiğini gösterdi. Bu yasa dışı faaliyete rağmen, hiçbir şirkete yaptırım uygulanmadı.

SENATÖRLER RUSYA’YA YAPTIRIM UYGULANMASINDAN YANA

Trump yönetimi, Kremlin'e yönelik ABD yaptırımlarını durgunlaştırmanın yanı sıra, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önemli bir müttefikinin eşi olan Karina Rotenberg'e yönelik yaptırımları kaldırdı. Aynı zamanda Rusya'yı kapsamlı “Kurtuluş Günü” gümrük vergilerinden muaf tuttu.

Trump'ın, Rus ekonomisini hedef alan iki partili kongre çabalarını da engellediği bildirildi. Trump, Cumhuriyetçi senatörlerden önerilen yaptırım tasarısını zayıflatmalarını istedi ve yasaya ilişkin oylamanın ertelenmesini istedi.

Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve Demokrat senatör Richard Blumenthal tarafından sunulan iki partili yaptırım tasarısı, Rus petrolü ve hammaddelerini satın almaya devam eden ülkelerden yapılan ithalata yüzde 500 gümrük vergisi uygulanmasını öngörüyordü.