Kırım Tatar çocukların ana dilini öğrenmesi için yeni medya projeleri geliştiriliyor

Rus işgali altındaki Kırım’da 9 yıldır baskı altında yaşayan Kırım Tatarları, anadillerini korumak ve yaygınlaştırmak için çaba sarf ediyor. Kırım Tatar dili bugün yok olma tehlikesi altında olan diller kategorisinde yer alıyor. 

Rusya Federasyonu, Kırım’ı işgal ettikten sonra Kırım’da faaliyet gösteren Kırım Tatar milli okullarının, "milli" statüsünü ortadan kaldırdı. Kırım Tatar dili ise okullarda seçmeli bir ders olarak okutulmaya başlandı. İşgalci yönetimin talimatıyla okulların müdürleri çoğu zaman baskı uygulayarak aileleri, Kırım Tatarca dersinden vazgeçmeleri için ikna etmeye çalışıyor. Kremlin kontrolündeki işgalci yönetimin, baskı ve yasaklarına rağmen yarımadada yaşayan Kırım Tatarları kendi çabalarıyla ana dillerini korumak ve yaygınlaştırmak için çeşitli etkinlikler ve projeler geliştiriyor.

ÇOCUKLAR, ANA DİLİNİ EĞLENCELİ VİDEOLARI İZLEYEREK ÖĞRENİYOR

2016 yılında kurulan Qaradeniz Production şirketi, Kırım Tatar dilini ve kültürünü korumak ve geliştirmek amacıyla “Crimean Tatars” medya platformunu oluşturdu. Rus işgali altındaki Kırım’da okullarda ana dilde eğitim alma fırsatı engellendiği için “Crimean Tatars” medya platformunun hazırladığı farklı konulu projeler arasında çocuklar için Kırım Tatarca hazırlanan video içerikleri öncelikli olarak yer alıyor. Çocuklar ilgili içerikleri izleyerek Kırım Tatarca öğreniyor.

“Crimean Tatars” tarafından hazırlanan “Pembe” ve “Ci-ci” projeleri, küçük seyircileri hedef alıyor. Öte yandan en popüler projeler arasında ise “Dingilday” ve “Odır-budır” isimli projeler bulunuyor.

“Dingilday”, animasyon eşliğinde çocukların seslendirdiği neşeli bir Kırım Tatar şarkılarından oluşuyor. “Odır-budır” ise kısa film formatında eğitim unsurları içeren, çocuklar tarafından canlandırılan komik skeçlerden oluşan bir proje olarak yer alıyor. Yetenekli çocukların oyunculuğu, Kırım Tatar müzikleri ve ilgi çekici görüntüler, küçük çocukları anadillerini öğrenmek için teşvik ediyor.

KIRIM TATAR DİLİ, 9 YILDIR BASKI VE YASAKLARLA MÜCADELE EDİYOR

Türk dil ailesinin Oğuz ve Kıpçak özelliklerini bünyesinde barındıran ve bu özelliği ile geniş bir coğrafyaya yayılmış Türk dünyasının ortak dili olabilme niteliğini taşıyan Kırım Tatar dili, maalesef ki bugün UNESCO tarafından “yok olma tehlikesi altındaki diller” listesinde yer alıyor.

1980’lerin sonunda sürgünden anavatan Kırım’a döndükten sonra Kırım Tatarları, kültürlerini ve dillerini korumak için büyük çaba sarf etti. Yarımadada, Kırım Tatar milli okulları açıldı, okullarda Kırım Tatar sınıfları oluşturuldu, ilk Kırım Tatar televizyon kanalı ATR kuruldu. Ancak Rusya, Kırım’ı işgal ettikten sonra Kırım Tatar milli okulların milli okul statüsünü ellerinden aldı, Kırım Tatar televizyon kanalı ATR’yi yasakladı. Kırım Tatar dili okullarda seçmeli ders olarak okutulmaya başladı. İşgalcilerin idaresindeki okul yönetimleri, ailelerin çocuklarına Kırım Tatar dili eğitimi talep etmesini engellemeye ve bu karardan vazgeçirmeye çalışıyor.

QARADENİZ PRODUCTİON, KIRIM TATAR DİLİNİ YAYGINLAŞTIRMAK İÇİN ÇABA GÖSTERİYOR

Kırım'da işgalci yönetim Kırım Tatar televizyon kanalı ATR'yi kapattıktan sonra kanalda çalışan gazetecilerin bir kısmı Kıyiv’e taşındı ve çalışmalarını oradan sürdürdü. Rus işgali altındaki Kırım’da kalan gazeteciler ise, Kırım Tatar iş insanlarının verdiği destekle Nisan 2016’da Qaradeniz Production projesini başlattı. “Crimean Tatars” medya platformunu oluşturan Qaradeniz Production, işgal şartlarında Kırım Tatar kültürünü, dilini korumak ve geliştirmek amacıyla bir dizi proje hayata geçiriyor.