Ukrayna'dan çocukların zorla sınır dışı edilmesine karşı yeni ceza yasası

Ukrayna Parlamentosu, Rusya ve Belarus’un rol oynadığı çocuk kaçırma, çocukların iade süreçlerinin keyfi şekilde geciktirilmesi ve silahlı çatışmalarda kullanılması vakalarına karşı cezai yaptırım getiren yasa tasarısını kabul etti.

Ukrayna Milletvekili Yaroslav Jeleznyak, bugünkü açıklamasında Ukrayna Parlamentosunun çocukların yasa dışı şekilde yer değiştirilmesi, sınır dışı edilmesi, iade süreçlerinin keyfi şekilde geciktirilmesi ve silahlı çatışmalarda kullanılmasına karşı cezai yaptırımlar getiren yasa tasarısını kabul ettiğini duyurdu.

252 milletvekilinin oyu ile kabul edilen düzenleme, Ukrayna Ceza Kanununun 438. maddesi olan "Savaş Suçları" başlığına yeni bir hüküm ekliyor. Buna göre artık şu fiiller de açıkça savaş suçu olarak tanımlanacak:

Çocuğun yasa dışı şekilde başka bir yere taşınması veya sınır dışı edilmesi,

Çocuğun ülkesine (Repatriasyon) sürecinin gerekçesiz geciktirilmesi,

Çocuğun silahlı çatışmalarda veya askeri operasyonlarda kullanılmak üzere zorla alıkonulması ya da asker olarak kullanılmak üzere kandırılması.

BU FİİLLERİ İŞLEYENLERE 8 İLE 12 YIL HAPİS CEZASI

Ayrıca, yasa metni bu suçların soruşturulmasından hangi makamların sorumlu olacağını da belirliyor. Bu fiilleri işleyen kişilere 8 ila 12 yıl hapis cezası öngörüyor.

Yasa tasarısının açıklama notunda, on binlerce Ukraynalı çocuğun yasa dışı şekilde Rusya’ya götürüldüğü, ancak sadece birkaç yüzünün geri döndürülebildiği ifade ediliyor. Ayrıca Ukrayna yasalarının bugüne kadar çocukların yasa dışı sınır dışı edilmesine karşı özel bir madde içermediği vurgulanıyor.

Yasayı hazırlayan milletvekilleri, bu eylemlerin hem Ukrayna halkı hem de uluslararası kamuoyu tarafından ciddi endişe ile izlendiğini, çocukların zorla Rus ailelerine verildiğini veya yetimhanelerde yerleştirildiğini belirtiyor. Yeni yasa, bu tür uygulamalara karşı hukuki caydırıcılığı güçlendirmeyi hedefliyor.

KAÇ UKRAYNALI ÇOCUK KAÇIRILDI?

Kremlin, sözde tahliye bahanesiyle işgal altına aldığı Ukrayna bölgelerinden çocukları ailelerinden kopararak Rusya’ya kaçırıyor. Rusya, işgal altına aldığı Ukrayna bölgelerinden kaçırdığı çocuklara fiziksel ve psikolojik baskı uyguluyor. Ukrayna’ya iade edilen çocuklar, Rusya’da aşağılandıklarını ve kötü muamele gördüklerini anlatıyor. Ukrayna yönetimi, yaklaşık 20 bin Ukraynalı çocuğun, Rusya tarafından kaçırıldığını resmî olarak teyit etmişti.

Ukrayna'nın "Savaş Çocukları" isimli devlet platformundan paylaşılan bilgilere göre; Mart 2023 itibarıyla en az 19 bin 546 çocuk yasa dışı yollarla Rusya'ya kaçırıldı. 2 bin 15 çocuk ise kayıp olarak değerlendiriliyor.

SON BİR YILDA RUSYA'NIN KAÇIRDIĞI 600 UKRAYNALI ÇOCUK ÜLKESİNE GERİ DÖNDÜ

Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Yetkilisi (Ombudsman) Dmıtro Lubinets, 2 Şubat 2025 tarihinde yaptığı açıklamada; 2024 yılında Uluslararası Ukraynalı Çocukları Geri Getirme Koalisyonunun yardımları sayesinde işgalci Rusya tarafından kaçırılan yaklaşık 600 Ukraynalı çocuğun ülkelerine geri getirilmesinin mümkün olduğunu açıkladı.

ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNDEN PUTİN HAKKINDA YAKALAMA KARARI

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), çocuk kaçırma dahil Ukrayna'da işlenen suçlara ilişkin yürüttüğü soruşturma kapsamında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya'nın Çocuk Hakları Komiseri Maria Alekseyevna Lvova-Belova hakkında "savaş suçu" nedeniyle yakalama kararı çıkarıldığını duyurmuştu.

AKPM, UKRAYNALI ÇOCUKLARIN RUSYA’YA KAÇIRILMASINI SOYKIRIM OLARAK TANIDI

AKPM, Nisan 2023’de Ukraynalı çocukların ve genel olarak Ukraynalı sivillerin işgalci Rus güçleri tarafından Rusya'ya kaçırılması çerçevesinde bir kararı kabul etti. Ukraynalı çocukların ve yetişkinlerin Rusya'ya zorla sınır dışı edildiği ifade edilen kararda; Rusya'nın işgal ettiği Ukrayna bölgelerindeki insanları ve çocukları nasıl kaçırdığı ve işkence uyguladığı açıkça ifade edildi. Kararda, uluslararası hukuk normlarına göre zorla sınır dışı etmenin bir soykırım uygulaması olduğu, bu nedenle tüm vakaların soruşturulması ve olaya karışan herkesin hesap vermesi gerektiği belirtildi.