AİHM: Rus saldırganlığı eleştiren Kırımlılara uygulanan baskılar insan hakları ihlali

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Rus işgali altındaki Kırım’da sözde “Rus ordusunun itibarını zedeleme” suçlamasıyla savaşa karşı çıkan ve Ukrayna’ya destek veren kişilere açılan davaları insan hakları ihlali olarak kabul etti. “Rusya’ya karşı Borovinskiy ve diğerleri” davasında aldığı kararı açıklayan AİHM, Kırım’da söz konusu suçlama çerçevesinde verilen cezaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. maddesini ihlal ettiğine hükmetti.

AİHM’in kararına göre, Rus makamların “Rus ordusunun itibarını zedeleme” (Rusya İdari Suçlar Kanunu madde 20.3.3) gerekçesiyle uyguladığı para cezaları ve gözaltılar, ifade özgürlüğünü açıkça ihlal ediyor.

Mahkeme, Rusya’nın 16 Eylül 2022’de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden resmen çekilmesinden önce yaşanan olaylara ilişkin 26 kişinin başvurusunu değerlendirdi. Bu kapsamda, 6 Mart 2022’de “Savaşa Hayır” pankartıyla tek kişilik protesto yapan ve gözaltına alınıp 35 bin ruble para cezasına çarptırılan işgal altındaki Akmescit (Simferopol) sakini Georgiy Semenov’a 7 bin 500 avro tazminat ödenmesine karar verildi.

AİHM ayrıca Semenov’un adil yargılanma ve özgürlük haklarının da ihlal edildiğini belirtti. Kararda, 2024’te sonuçlanan “Rusya’ya karşı Ukrayna (Kırım)” davasına atıfla, Rus mahkemelerinin Kırım’daki faaliyetlerinin hukuka aykırı olduğu vurgulandı.

Mahkeme kararında başka Kırımlıların da benzer şekilde baskılara maruz kaldığı belirtildi.

Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Temsilciliğinin verilerine göre, 7 Temmuz itibarıyla Kırım’da “Rus ordusunun itibarını zedeleme” gerekçesiyle toplam bin 435 idari dava açıldı.