Ukrayna, Rusya’dan 43 milyar dolarlık “iklim tazminatı” talep edecek

Ukrayna, savaşın çevreye verdiği zarar nedeniyle Rusya’dan 43 milyar dolar tutarında iklim tazminatı talep etmeye hazırlanıyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı (COP30), kapsamında yayımlanan basın açıklamasında, bunun “savaş sonrası ilk iklim tazminatı talebi” olduğu vurgulanırken, tazminatın savaştan sonra Ukrayna'nın "ekolojik restorasyonu" için harcanacağını belirtildi.

Konu ile ilgili açıklama yapan Ukrayna Ekonomi Bakan Yardımcısı Pavlo Kartaşov, “Rusya birçok yönden kirli bir savaş yürütüyor ve iklimimiz de zarar görüyor... Tüketilen muazzam miktarda yakıt, yakılan ormanlar, yıkılan binalar, kullanılan beton ve çelik; bunların hepsi özünde ‘çatışmanın karbon ayak izidir’ ve önemli bir iklim hasarına yol açıyor. Bu saldırganlığın iklim üzerindeki etkileri sınırlarımızın çok ötesinde ve gelecekte de hissedilecektir.” ifadelerini kullandı.

İKLİM TAZMİNATI NASIL HESAPLANDI?

Talep edilen meblağ, Savaşın Sera Gazı Muhasebesi Girişimi (IGGAW) uzmanlarının hesaplamalarına dayanıyor. Buna göre, savaş 237 milyon ton karbondioksit (CO₂) eşdeğeri emisyona yol açtı. Bilim insanları, bu emisyonların topluma verdiği zararı ifade eden “karbonun sosyal maliyeti”ni ton başına 185 dolar olarak hesaplıyor.

Tazminat başvurusu, Avrupa Konseyinin oluşturduğu yeni mekanizma üzerinden yapılacak. Aynı çerçevede Ukraynalılar tarafından savaş zararlarına ilişkin 70 bin başvuru şimdiden iletilmiş durumda.

Uzmanlar, savaşın çevresel tahribatının boyutunun “devasa” olduğunu belirtiyor: 25 bin hektar yanmış orman, tehdit altındaki 220 koruma alanı ve yaklaşık 1 milyon hektarlık mayınlı arazi bunlardan sadece bazıları. Avrupa’daki uzmanlar ve Ukraynalı kurumlar, bu ekolojik yıkımın “ekosid” (ekolojik soykırım) olarak tanınması için uluslararası kanıt toplamayı sürdürüyor.