Kırımoğlu'ndan Trump yönetimine eleştiri: ABD'nin itibarına öyle bir zarar verir ki, toparlanmaları çok zor olur

Kırım Tatar halkının millî lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, The Guardian gazetesine Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump'ın Rusya'nın Kırım'ı işgali hususundaki söylemleri ve ülkenin bölgeye karşı tutumu hakkında bir röportaj verdi.

"KIRIM'DA NE OLDUĞUNU TÜM DÜNYA BİLİYOR"

Kıyiv'deki ofisinde The Guardian'dan Shaun Walker'a konuşan Kırımoğlu; ABD yönetiminin Ukrayna-Rusya Savaşı'nı bitirecek barış planının bir parçası olarak Kremlin'e tavizler vermesi ve Vaşington'un işgal altındaki Kırım'ı meşru Rus toprağı olarak tanıma olasılığı hakkında yorum yaptı. ABD'nin böyle bir adım atması halinde itibarının zarar göreceğine dikkat çeken Kırımoğlu, “Kırım'da ne olduğunu tüm dünya biliyor... Bu ABD'nin itibarına öyle bir zarar verir ki toparlanmaları çok zor olur. Bu utanç verici olur." ifadelerini kullandı.

Kırımoğlu, verdiği röportajda; Mart 2014'te, Rusya'nın Kırım'ı işgali esnasında bizzat Vladimir Putin'in kendisinden Moskova'nın kontrolü ele geçirmesine destek açıklaması istediğini anımsattı. Öyle ki Putin'in, kendisi ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde destek karşılığında Kırım Tatar toplumuna para ve destek sağlayacağını küçümseyerek hatırlatan Kırımoğlu, o görüşme hakkında “Rus yönetimi altında ne kadar mutlu olacağımızı anlattı” dedi.

"TRUMP BİR ŞEY BİLİYOR MU? BİR ŞEY OKUYOR MU?"

Kırımoğlu, yüzyıllardır Kırım Tatarlarına baskı uygulayan Rusların değişmesinin pek mümkün olmadığını hatırlatarak anlaşmayı geri çevirdiğini ve Putin'e yapabileceği en iyi şeyin askerlerini yarımadadan çekmek olduğunu söylediğini anımsattı. Bir ay sonra Kıyiv'den Kırım'a dönerken yeni Rus sınırında durdurulduğunu ve vatanı Kırım'a girişinin yasaklandığını öğrendiğini belirten Kırımoğlu, o zamandan beri Kıyiv'de sürgünde yaşadığını kaydetti.

Trump'ın Ukrayna ve Kırım'a karşı tutumu hakkında konuşan Kırımoğlu, Trump için sert eleştirilerde bulundu. Verdiği röportajda şu ifadeleri kullandı:

ABD yönetiminin başındaki kişinin, yani başkanın, artık hiçbir duygu hissetmeyen, kafasında sadece anlaşma yapmak olan bir kişi olduğu bir durumdayız... Söylediği şeyleri söylemek, Ukrayna'nın bu savaşı başlatmaması gerektiğini söylemek. Son yıllarda bu adamı karanlıkta mı tutuyorlardı? Bir şey biliyor mu? Bir şey okuyor mu?

"HAYATIMDA PEK ÇOK APTAL DİPLOMAT GÖRDÜM AMA BUNUN GİBİSİNİ İLK KEZ GÖRÜYORUM"

Ayrıca Kırımoğlu, Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Rusya'nın üzerinde hak iddia ettiğine inandığı tüm bölgelerin isimlerini hatırlayamadığı bir röportajı hatırlattı. Witkoff hakkında da sert eleştiriler yapan Kırımoğlu “Bu Amerika Birleşik Devletleri'nden bir diplomat mı? Hayatımda pek çok aptal diplomat gördüm ama bunun gibisini ilk kez görüyorum.” şeklinde konuştu.

KIRIMOĞLU'NUN İLK SÜRGÜNÜ 1944'TE İDİ

Aynı zamanda röportajda, 18 Mayıs 1944 tarihinde yaşanan Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'na da yer verildi. Kırımoğlu'nun ilk sürgününün 2014 yılında olmadığını vurgulayan Shaun Walker, Mayıs 1944'te henüz altı aylıkken Sovyetler Birliği'nin eli kanlı lideri Joseph Stalin tarafından sürüldüğünü belirtti. Stalin'in tüm Kırım Tatar nüfusunu toplattığını ve onları Nazi işgali sırasında iş birliği yapmakla suçlayarak sığır vagonlarıyla Türkistan'a sürgün ettiğini anlattı.

Kırımoğlu ve diğer muhaliflerin sürgünden geri dönüş için kampanyalar yürüttüğünü belirten Walker, Kırımoğlu'nun vatanını çalan ülkenin ordusunda savaşamayacağını söyleyerek askerlik hizmetini yapmayı reddettiği için 1966'da birçok hapis cezasının ilkini aldığını anımsattı.

Kırım Tatarlarının geri dönmelerine ancak 1989'da resmen izin verildiğini ve burada çok farklı bir Kırım ve onları genellikle davetsiz misafir olarak gören bir yerel halk bulduklarını vurgulayan Walker, Kırım Tatarlarının evlerinin çoğuna el konulduğunu ve köylerinin tahrip edildiğini hatırlattı.

Kırımoğlu'nun 1991 yılında Kırım Tatar Milli Meclisinin (KTMM) Başkanı olduğunu kaydeden Walker, Kırım Tatarlarının Ukrayna'nın bölgedeki en sert savunuculardan bazıları olduğunun altını çizdi. İşgalden bu yana Rusya'nın sayılarının 250 bin civarında ya da Kırım nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu oluşturduğu tahmin edilen topluluğa karşı çok sayıda zulüm ve tutuklama dalgası başlattğını anımsattı. Kırımoğlu, pek çok Kırım Tatarının Rus yetkililerle çalışmayı kabul ettiğini ancak çoğunun bunu ancak baskı altında yaptığını vurguladı. Bununla birlikte, 11 yıllık Rus yönetiminin bir etki yarattığını kabul eden Kırımoğlu, işgal sırasında anaokulunda olan çocukların on yıl boyunca Rus müfredatına göre eğitim gördükleri için yakında Rus ordusuna katılacak yaşa geleceklerini belirtti. Kırımoğlu, “Elbette bunun bazı insanların bilinci üzerinde etkisi var” ifadelerini kullandı.

Yine de birçok Kırım Tatar ailesinin çocuklarının tarihlerini unutmamalarını sağlayacağına inandığını vurgulayan Kırımoğlu, 1953'te genç bir okul çocuğuyken radyoda Stalin'in öldüğünün duyurulduğu ilk anılarından biriyle yüreklenerek “Herkes ağlıyordu ama Kırım Tatarları ağlamıyordu. Babamın söylediği ilk şey, 'Sonunda köpek tekmeledi' oldu.” şeklinde konuştu.

15 YILINI HAPİSHANE VE KAMPLARDA GEÇİRDİ

Kırımoğlu, Sovyet döneminde yedi farklı davanın ardından toplam 15 yılını hapishane ve kamplarda geçirdiğini anımsattı. “Aldığım en büyük ceza üç yıldı. Bugünün Rus standartlarına göre sanırım beni 10 kez vururlardı. Kulak misafiri olunan küçük bir şey için 17 veya 20 yıl vererek insanların hayatlarını mahvediyorlar” dedi.

Kırımoğlu, röportajını “Kişisel olarak oldukça rahatım, hiçbir şikayetim yok. Ancak insanlarımızın 1944 Sürgünü'nden sonra yarım yüzyıl boyunca evlerine dönmek için savaşmış olmaları ve şimdi bir kez daha zorunlu bir sürgünde olmaları, bu oldukça korkunç” ifadeleriyle sonlandırdı.