Ramazan Arıtürk: Kırım’da vatanın ne demek olduğunu anladım

Hukukçu, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Ramazan Arıtürk, Kırım Haber Ajansına (QHA) yeni çıkan "Vatan Yahut Kırım" kitabıyla ilgili röportaj verdi. Kırım'daki hatıralarını anlatan Arıtürk, kitabın yazım süreci hakkında bilgi verdi.

ARITÜRK, "VATAN YAHUT KIRIM" ESERİNİ ANLATTI

Sivil toplum örgütleriyle çalışmak ve Kırım Tatarlarına yardım etmek üzere 1993 senesinde Kırım'a gittiğini anlatan Arıtürk, bu nedenle 2 yıl Kırım'da kaldığını dile getirdi. Arıtürk, "Kırım'da yerleşimcilere Türkiye'den gelen yardımların dağıtılması, eğitim faaliyetlerine destek olunması, dini hizmetler, yıkılmış olan camilerin onarılması, restorasyonu veya yeniden cami inşa edilmesi gibi birtakım faaliyetler içerisinde bulunduk. Ayrıca gönüllü olarak da ben Büyük Onlar milli mektebinde hocalık yaptım. Hem Türkçe hem de din dersi öğretmenliği yaptım" ifadelerini kullandı. 

YAZARI EN ÇOK ETKİLEYEN "İLK EZAN" VE "ELMA" ANISI 

Bu süre zarfında anılarını günlüğüne kaydettiğini belirten Arıtürk, yazdığı notları yıllar sonra baba evinin bir köşesinde bulduğunu söyledi. QHA'nın "Kitapta yer verdiğiniz veya yer vermediğiniz sizi en çok etkileyen olay neydi?"  sorusuna Arıtürk şöyle yanıt verdi:

"Aralık ayında milli mektebe gittim. Orada öğretmenlik yapıyorum. Cuma günleri de Cuma namazı kılıyorum, sürgünden insanlar yeni dönmüş, zulmün ve baskının diğer adı olan kocaman bir Sovyetler Birliği yıkılmış insanlar atalarının dinine, kültürüne, inancına geri dönmeye çalışıyorlar. 

Orada Kırım Tatar meclis ve din cemiyeti başkanı Reşat Ağa vardı.Orada Reşat Ağa vardı. Dedim ki, 'Reşat Abi spor salonunda Cuma namazı kılıyoruz, ezanı da içeride okuyoruz, biz bu ezanı dışarıda okuyalım. Burada insanlar ezan sesi duysun'. Şimdi Türkiye açısından, hepimiz açısından şu anda dışarıda ezan okunması çok bir anlam ifade ediyor mu? Mutlaka anlamı var ama artık rutin hale geldiği için çok da dikkat ettiğimizi düşünmüyorum. Ama onlar için çok anlamı olduğunu gördüm.

Bize birtakım zorluklar çıkarırlar mı acaba diye Reşat abi ve orada bulunan bölgenin önde gelenleri ile düşündük ama sonuçta dışarıda ezanın okunmasına karar verdik ve ses sistemi kurduk.

Ertesi gün saat 12.30 gibi ezan vakti geldi. Reşat Abi ders verdiğim sınıfın kapısını çaldı, içeri girdi ve 'Vakit tamam Ramazan hoca' dedi. Birlikte okuldan dışarıya çıktık. Yüzlerce insan var dışarıda aralarında yeni doğmuş bebekler, gençler, çocuklar, yaşlılar var... Bir an için galiba kötü bir şey mi oluyor burada diye düşündüm. 'Reşat Abi bu insanlar niye toplandı?' dedim. 'Biliyor musun Ramazan Hoca bu insanlar Canköy'den, Kurman’dan çevredeki illerden, çevreki köylerden geldi. Bu insanlar bir kez dahi olsa çocuklarımız ezan sesi duysun diye geldiler. Onlar için bu ezanı okuyacaksın Ramazan hoca' dedi bana. İşte o gün hayatımda ağlayarak okuduğum ilk ezan oldu"

Arıtürk diğer yandan eserinin içinde geçen "Elma" hikayesini de QHA ile bir kez daha paylaştı.

"KIRIM'DA VATANIN NE DEMEK OLDUĞUNU ANLADIM"

Eserinin yayımlanmasıyla güzel dönütler aldığını aktaran Arıtürk şunları aktardı:

"Kırım'da bir vatana sahip olmanın ne demek olduğunu anladım. Vatan demenin ne olduğunu ve vatansızlığın ne olduğunu gördüm orada. Ben vatanın ne kadar çok kıymetli, ne kadar çok değerli bir şey olduğunu orada gördüm ve yaşadım. Ben Kırım'da ana dilimin ne kadar önemli olduğunu gördüm. Dinimin ve inancımın ne kadar çok önemli olduğunu gördüm. Yaşantımın, kültürümün ne kadar önemli olduğunu gördüm. Akrabalarımın, yaşadığım çevrenin, geçmişimin, tarihimin hatta mezar taşlarımızın bile ne kadar önemli ve değerli olduğunu gördüm. Kırım Türklerine elimden geldiğince yardımcı oldum kısacası kendimce bir şeyler yapmaya, bir şeyler vermeye gittim ama ondan çok daha fazlasını Kırım bana verdi."

"Vatan Yahut Kırım" kitabı, 6 Mayıs 2023 tarihinde Şule Yayınlarından çıktı. Eseri,  https://www.suleyayinlari.com/kitap/vatan-yahut-kirim-ramazan-ariturk-9786258062717 adresinden temin edebilirsiniz.