Kadim Türkistan yurtları UNESCO’da!

Kazakistan, Kırgızistan ve Karakalpakistan’a özgü yurtlar; UNESCO’nun, Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde düzenlediği 20. Komite Toplantısı’nda, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’ne resmen kaydedildi.

KUŞAKLAR ARASINDAKİ SARSILMAZ BAĞ, RESMİYETE BAĞLANDI

Özbekistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Saida Mirziyoyeva; Kazakistan ve Kırgızistan’ın yurtlar için ilk kez 2014 yılında ortak bir başvuru yapıldığını, Özbekistan’ın ise daha sonra Karakalpakların yurt inşası geleneğini de başvuru kapsamına alma teklifinde bulunduğunu belirtti.

Kazakistan'ın resmî haber ajansı Kazinform’un 11 Aralık 2025 tarihli haberine göre; Mirziyoyeva, bu adaylığın Kırgızlar, Kazaklar ve Karakalpaklar için yurdun yalnızca bir ev değil, aynı zamanda millî kimliklerinin bir sembolü olduğunu ve yurt zanaatinin de nesiller boyu öğretilmesini vurguladığını dile getirdi.

Mirziyoyeva, “Bugün, tarihî bir gün. Yurtların uluslararası ölçekte tanınması, geleneklerimizin derinlere uzanan köklerini, ruhsal mirasımızın gücünü ve kuşaklar arasındaki bağların sarsılmazlığını onaylamaktadır.” değerlendirmesini yaparak, yurt uygulayıcılarına, araştırmacılara ve yurt geleneğini aktaranlara, yurt kurulumuna dair bilgilerin korunmasına yönelik katkıları adına teşekkürlerini sundu.

BAŞVURUDA YURTLAR HAKKINDA HANGİ BİLGİLERE YER VERİLDİ?

Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın 2024 yılında yaptığı ortak başvurunun dosyasında, Kazaklar, Kırgızlar ve Karakalpaklar tarafından tarih boyunca kullanılan keçe kumaşı ve iple sarılan yuvarlak ahşap bir çerçeveden oluşan yurtların; taşınabilir, kompakt, çevre dostu ve pratik olduğu bilgisi yer aldı.

Ayrıca hem erkek hem de kadın uygulayıcıların el işçiliğiyle kurulan yurtların; kültür festivallerinin, ritüellerin, cenaze ve anma törenlerinin ayrılmaz bir parçası olduğu ve muhafaza edilerek, çocuklara aile yadigârı olarak verildiği ve yurt kurulumuna dair her türlü zanaat becerisi ve bilgisinin, nesilden nesile ve ustadan çırağa aktarıldığı ifade edildi.

UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’nde hâlihazırda 153 ülkeden 812 unsur bulunuyor.