Leviza Celâl, Ukraynalı diplomatların eşlerine Kırım Tatar kahve geleneğini anlattı

Ukraynalı diplomatların eşleri, Kıyiv'deki Ukrayna Yerel Mimarisi ve Yaşamı Müzesi’nde (Pirogovo Açık Hava Müzesi) düzenlenen "Saman Yolu / Qırım Yolu" adlı özel interaktif programa katıldı. Ukrayna ve Kırım Tatar geleneklerini bir araya getiren etkinlik, Ukrayna'nın Yabancı Diplomatik Misyon Başkanlarının Yıllık Konferansı kapsamında, Ukraynalı Diplomatların Eşleri Derneğinin girişimiyle gerçekleştirildi.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sıbiha’nın eşi ve Ukraynalı Diplomatların Eşleri Derneği Başkanı Tetyana Sıbiha, gazetecilere yaptığı açıklamada, 2021’den bu yana Ukrayna'nın Yabancı Diplomatik Misyon Başkanlarının Yıllık Konferanslarına diplomatların eşlerinin de davet edildiğini belirterek, "Diplomat eşleri için geleneklerimizi, kültürümüzü tanıtan ve kültürümüzü Kırım Tatar mirasıyla birleştiren bir etkinlik düzenlemeyi kendimize görev bildik." dedi. Sıbiha, bu yıl dünyanın dört bir yanından 40’tan fazla katılımcının yer aldığı program kapsamında atölye çalışmaları, sanatçılarla buluşmalar ve kültürel etkinlikler düzenlediklerini söyledi.

Diplomat eşlerinin kamu diplomasisine katkı sağladığını vurgulayan Sıbiha, onların Ukrayna’nın çıkarlarını savunmada aktif rol üstlendiklerini kaydederek, "Bizim ilham kaynağımız First Lady Olena Zelenska’dır. Resmî bir sorumluluğu olmamasına rağmen yürüttüğü projelerle örnek oluyor." dedi.

Sıbiha, diplomat eşlerinin Zelenska’nın öncülük ettiği projeleri görev yaptıkları ülkelerde hayata geçirdiğini belirtti. Bunlar arasında “Kitap Rafı” kültür diplomasisi projesi, Ukrayna dilinin yaygınlaştırılması ve Kırım Tatar Araştırmaları, yardım kampanyaları ve kişisel girişimler yer alıyor.

KIRIM TATAR KAHVE GELENEĞİ TANITILDI

Etkinliğe katılan diplomat eşleri Ukrayna'nın bazı geleneklerini hakkında bilgi aldıktan ve zanaatkarlar fuarını gezdi. Daha sonra Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Nariman Celal’in eşi Leviza Celal, katılımcılara Kırım Tatar kahve geleneğini anlattı.

Hiçbir Kırım Tatar buluşmasının kahvesiz geçmediğini vurgulayan Leviza Celal, “Misafir kahvesi, sabah kahvesi, düğünden sonraki gelin kahvesi… Bir de özel bir kahve vardır: Göz aydın kahvesi, yani sevindirici bir haber alındığında pişirilen kahve." dedi. Celal, bu kahvenin bugünlerde Kırım’da patlama sesleri duyulduğunda içildiğini çünkü Kırım sakinleri için bunun “Kırım unutulmadı” anlamına geldiğini belirtti.

Katılımcılarla kişisel hikâyesini de paylaşan Leviza Celal, “Kırım benim için çok kişisel bir konu. Kimliğinin silinmeye çalışılmasının ne demek olduğunu biliyorum. Kırım Tatarıyım ve 11 yıl işgal altında yaşadım. Son üç yıldır, Ukrayna'nın bütünlüğü ve Kırım Tatarları ile Kırım'daki Ukraynalıların hakları için mücadele eden eşim Nariman Celal’ın Rus hapishanesinden serbest bırakılması için mücadele ettik. Geçen yıl esir değişimiyle serbest kaldı ama evimiz, Kırım hâlâ işgal altında. Şimdi ortak zaferimiz için, Kırım'ımızı geri almak ve şu anda esaret altında olanları özgürlüğe kavuşturmak için diplomatik cephede mücadeleye devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Kırım Tatar kahve geleneği tanıtıldıktan sonra Kırım Tatar yönetmen ve oyuncu Ahtem Seitablayev, Ukrayna Yerel Mimarisi ve Yaşamı Müzesi’nde inşa edilecek Kırım Tatar Konağı projesini tanıttı. Seitablayev’in aktardığına göre, proje kapsamında müzede dokuz Kırım Tatar evi ile minareli bir medrese kurulacak. Projenin hayata geçirileceği alanlara yerleşim planları yapıldı, sembolik olarak ardıç ağaçları dikildi.

UKRAYNA'NIN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASI

Bilindiği üzere Şubat 2024'te Kırım Tatar halk oyunu “Ağır Ava ve Kaytarma” ve Kırım Tatar kahve geleneği, Ukrayna Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Listesi'ne dahil edilmişti.