Refat Çubarov: KTMM, artık yerli halkın parlamentosu olarak tanınıyor

Birleşmiş Milletler’in New York’taki genel merkezinde, 21 Nisan - 2 Mayıs 2025 tarihleri arasında Yerli Halklar Daimi Forumu’nun 24. oturumu düzenlendi. Forumun bu yılki teması, “BM Yerli Halkların Hakları Bildirgesi’nin Üye Devletlerde ve BM Sistemi İçinde Uygulanması: İyi Örneklerin Tespiti ve Sorunların Çözümü” oldu. Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov ve Kırım Tatar Kaynak Merkezi Başkanı, KTMM Üyesi Eskender Bariyev, forumda Kırım Tatar halkını temsil etti. Ayrıca forumun çalışmalarına katılan heyette; BM Yerli Halklar Daimi Forumu Raportörü Süleyman Mamutov, Kırım Tatar Kaynak Merkezi Avukatı Lyudmıla Korotkıh, BM Ukrayna Temsilciliği Görevlisi Mıkola Prıtula, Kırım Tatar Milli Meclisinin BM Temsilcisi ve Dünya Kırım Tatar Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Ayla Bakkallı yer aldı.

Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Daimî Forumu’nun 24. Oturumu kapsamında yürüttükleri faaliyetleri Kırım Haber Ajansına değerlendirdi.  

KTMM ARTIK YERLİ HALKIN PARLAMENTOSU OLARAK TANINIYOR

Çubarov, KTMM'nin bu yıl foruma ilk kez bir sivil toplum kuruluşu olarak değil yerli bir halkın parlamentosu statüsüyle katıldığını vurguladı. Bu katılımın; Ukrayna devletinin KTMM’yi resmî temsilci organ olarak tanıması ve Ukrayna Yerli Halklar Kanunu'nun kabul edilmesi sayesinde gerçekleştiğini belirtti. Ancak bu yeni statünün forumda özel ayrıcalıklar getirmediğini de vurgulayan Çubarov, “Bu, herhangi bir bonus kazanımı değil. Forumda ‘yerli halkların parlamentoları’ için ayrılmış özel bir alan var ve KTMM temsilcileri artık orada yer alıyor. Ancak konuşma ve tartışmalardaki eşitlik korunuyor” dedi.

Ayrıca Kırım Tatar Milli Kurultayının da tüm yetkilerinin KTMM’ye geçtiğini hatırlatan Çubarov, Kurultay’ın en az iki yılda bir kısa süreli toplanması nedeniyle foruma KTMM’nin yerli halkın parlamentosu olarak katıldığını vurguladı.

“RUSYA’NIN YERLİ HALKLARI, SAVAŞA ZORLAMASI ÇİFTE SUÇTUR”

Refat Çubarov; BM Yerli Halklar Daimî Forumu’nun 24. Oturumu'nda yaptığı konuşmalarda özellikle her türlü saldırganlığın ve her türlü savaşın suç olduğunu ancak Rusya’nın yerli halkları Ukrayna’ya karşı savaşmaya zorlamasının "çifte suç" teşkil ettiğini vurguladığını aktardı. KTMM Başkanı Çubarov şunları kaydetti:

“Her yerli halkın kendine özgü görkemli ve çoğu zaman trajik bir tarihi olduğunu anlattım. Herkes biliyor ki, saldırı durumunda her halk tüm cesaretiyle evini savunmaya başlar. Kırım Tatarları ve Ukraynalıların da Putin'in emriyle Ukrayna topraklarına giren silahlı suçlulara karşı evlerini ve devletlerini savunduklarını vurguladım. Ayrıca forumda, 11 yıldır Rusya Federasyonu'nun işgaliyle mücadele eden Ukrayna'nın yerli Kırım Tatar halkına yönelik baskı ve zulümlere sürekli dikkat çekilmesi çağrısında bulundum.”

YERLİ HALKIN TOPRAK HAKKINA DİKKAT ÇEKİLDİ

Bununla birlikte KTMM Başkanı Çubarov, forum kapsamında dikkat çektiği bir başka konunun da yerli halkların en temel haklarından birisi olan “toprak hakkı” oldu.

“Kimse yerli halkların haklarını, özellikle de toprak hakkını çiğneyemez. Bu, BM Yerli Halkların Hakları Bildirgesi’nde açıkça tanımlanmış bir haktır” diyen Çubarov, Kırım’ın Kırım Tatar halkının vatanı olduğunu ve Ukrayna devletinin ayrılmaz bir parçası olarak kalacağını belirterek, “Kırım’ın geleceğini sadece Ukrayna devleti ve Kırım Tatar halkı belirleyebilir” dedi.

UKRAYNA’DA BARIŞ GÜNDEME GETİRİLDİ

New York’taki temasları sırasında, Ukrayna heyeti barışa ilişkin müzakere konularını da gündeme getirdi. KTMM ile Ukrayna’nın BM Daimî Temsilciliğinin düzenlediği toplantıda, BM üyesi ülkelerin büyükelçilerine Ukrayna’daki son gelişmeler aktarıldı. Heyet, özellikle Kırım’ın Rusya’ya aitmiş gibi tanınmasının asla kabul edilemeyeceğini vurguladı.

Başkan Refat Çubarov; KTMM, Kırım Tatar Kaynak Merkezi ve Ukrayna’nın BM Daimî Temsilciliği tarafından düzenlenen “Yerli Halkların Hakları Bildirgesinin Silahlı Çatışma Koşullarında Uygulanması” başlıklı yan etkinlikte de, toprak karşılığında barışa varılmasının kabul edilemez olduğuna dikkat çekildiğini aktararak, “Bunun BM Yerli Halkların Hakları Bildirgesinin açık bir ihlali olacağını vurguladık” dedi.